دسته
آرشیو
آمار وبلاگ
تعداد بازدید : 566454
تعداد نوشته ها : 612
تعداد نظرات : 10

Rss
طراح قالب
وحيد اسدي

مقبره خليل اكبر

مقبره خليل اكبر بر روي تپه اي طبيعي قرارداد اهالي آنرا خليل كر نيز مي گويند. نام صاحب مقبره سازنده و باني آن بر چهار چوب در قديمي به طور برجسته كنده شده است كه قطعات آن از يكديگر جدا شده اند. با اين وجود بعضي از صاحب نظران بر اين باورند كه خليل اكبر يكي از پيشوايان مذهبي است كه او را بابا گفته اند. بناي مقبره خليل اكبر داراي يك گنبد خانه با پلان مربع و يك ورودي الحاقي در قسمت شرقي آن است گنبد بر روي هشت طاق به شكل مخروطي با ارتفاع 10متر به صورت دو جداره و از آجر ساخته شده است . مصالح بنا قلوه سنگهاي طبيعي است كه به وفور در منطقه يافت ميشود و همراه با ملاط گچ استفاده شده است . روي گنبد از آستري گچي پوشيده شده است اين بنا در شهرستان پلدختر قرار دارد

دسته ها : ایرانگردی

سرخ دم لري

در شرق شهر كوهدشت محوطه اي باستاني وجود داردكه به واسطه قرمز بودن خاك دامنه كوه به سرخ دم معروف است . اين سايت عظيم باستاني كه دكتر اشميت اولين باردر أن حفاري نمود نتايج مهمي را پيش روي محققان گذاشت.كشف معبدي به شيوه وسبك أشوري در اين نقطه دليل برنفوذ وتاثير هنر أشوري بر منطقه لرستان است .در اين عبادتگاه اشياء نذري كه در داخل ديواره معبدكار گذاشته بودند كشف شد ,همچنين أيينه هاي برنزي (مفرغي),مهره هاي استوانه اي ومجسمه هاي كوچكي از مرد و زن مشاهده وكشف شد. عبادتگاهي كه در اين مقطع زماني وجود داشته است متعلق به گروههايي بوده كه از سراسر استان در اين معبد اجتماع كرده و أداب خاص ديني خود را انجام داده اند . اشيا مفرغي سرخ دم لري اينك زينت بخش موزه هاي ملي وشخصي دنياست .

دسته ها : ایرانگردی

باغو از آبادي‌هاى قديمى كيش است كه در جنوب غربى جزيره قرار دارد در حال حاضر، اين آبادى جز چند خانوار دامدار، سكنه ديگرى ندارد. در بين بوميان، حاصلخيزى اين منطقه زبانزد است
دراين منطقه بيشه انبوهى از انواع درختان بومى به چشم مي‌خورد كه در آن ميان، مجموعه درختان كهنسال لور زيبايى چشمگيرى دارد. به منظور گسترش امكانات تفريحى و توسعه فضاى سبز در جزيره و بهره‌بردارى از زيبايي‌هاى طبيعى روستاى باغو كه از خاكى مستعد برخوردار است .«پارك دليران» با وسعت 60 هكتار در اين منطقه احداث شده است .

دسته ها : ایرانگردی

اين محوطه تاريخي در دوازده كيلومتي جنوب شرقي كنگاور و به فاصله يك كيلومتري شمال روستاي گودين قرار دارد . ارتفاع اين تپه از سطح زمين هاي اطراف در حدود سي متر و از سطح دريا هزار و چهار صد متر است . مساحت اين محوطه در حدود پانزده هكتار برآورد شده است .
تپه گودين در سال 1961 م شناسايي شد و براي نخستين بار در سال 1965 م توسط « كايلريانگ » مورد گمانه زني قرار گرفت . پس از آن نيز براي چندين فصل متوالي حفريات منظمي در آن صورت گرفت . آثار به دست آمده معرف يك استقرار طولاني و تقريباً بي وقفه از اواسط هزاره ششم ق.م تا 1600 ق. م است . اين آثار از هفت طبقه فرهنگي به دست آمده است . طبقه I جديدترين طبقه ، متعلق به دوره اسلامي و طبقه VII، قديمي ترين طبقه و متعلق به اواخر دوره نوسنگي است .
در طبقه هفتم اولين ساكنان گودين در خانه هايي با ديوار هاي چينه اي زندگي مي كردند . از اين طبقه تعداد زيادي قطعات سفالين و ظروف سنگي به دست آمده است . آثار به دست آمده از اين طبقه متعلق به 5500 تا 5000 ق.م است .
در گمانه زني دوره گودين  VI، تنها بقاياي محدودي از معماري شناسايي شده است . سفالينه هاي مكشوفه از اين طبقه همگي دست ساز بوده و در چهار گروه خشن ، نيمه خشن ، معمولي و خوب طبقه بندي شده اند . ظروف اغلب شامل كاسه هاي نيم كروي با لبه هاي به داخل برگشته و كاسه هاي نيم كروي با ديواره هاي عمودي ، ديگ ها ، سبوها و ظروف پايه دار است . از اواخر گودين VI و اوايل گودين V قلعه اي با ديوار بيضي شكل به دست آمده است . اين قلعه شامل چندين ساختمان و اتاق است كه در اطراف يك حياط بزرگ قرار دارند . اتاق شماره شش ساختمان مسكوني ، محلي براي بايگاني الواح بوده است . اگر چه شباهت هاي بسياري ميان معماري خانه هاي شهر و بناهاي پايين قلعه متعلق به روستاييان نسبتاً مرفه بوده و زندگي آنها با ساكنان دژ تفاوت داشته است . روي هم رفته چهل و سه لوح گلي از طبقه پنجم شناسايي شده است مطالعه اين لوح ها نشان مي دهد كه گودين V بازراي براي بازرگانان شوش بود . فرهنگ گودين IV ابتداي فرهنگ برنز I بود و بعد وارد منطقه كنگاور شد . سفال هاي اين فرهنگ شامل ظروف نخودي دست ساز است و بيشتر به صوت ظروف آشپزخانه اي ظاهر مي شوند . اين ظروف به وسيله نوارهاي زيگزاكي و سه گوش ، خطوط كنده كاري با تزيينات شانه اي و موج دار تزيين شده اند .
طبق آخرين تحقيقات ، گودين III داراي شش لايه است كه از گودين III1 شروع و به III6 ختم مي شود . تارخ ارايه شده براي گودين III بين 2600-1400 ق.م است . در اين فاصله زماني در هر يك از لايه ها روستاي جديد بر روي تپه و شيب هاي آن شكل گرفته است . در طبقه دوم بقاياي دژي از دوره ماد شناسايي شد كه برروي آثار معماري طبقه III ساخته شده بود . اين دژ به وسيله حصاري خشتي با برج هاي چهارگوش محصور شده است . در حدود شصت و پنج متر از طول اين ديوار شناسايي شده است .
در قسمت جنوبي برج غربي ، بقاياي يك اتاق بزرگ و يك آشپزخانه بر جاي مانده و در داخل آن اجاق و تنور نان پزي شناسايي شده است . در امتداد غربي اين اتاق ، تالار ستون داري به طول بيست و چهار متر و عرض هجده متر ساخته شده است . ديوار حصار ، در حقيقت ديوار شمالي اين تالار را تشكيل مي دهد . در اين تالار سي عدد ستون چوبي قرار داشت . از ستون ها تنها بخشي از پايه هاي سنگي آن بر جاي مانده است . در قمست جنوبي اين تالار ، سكو هايي به عنوان نيمكت در سراسر ديوار ساخته شده است و در قسمت شمالي تالار نيز محلي تخت ماند جهت نشستن شخصيت عالي رتبه اي ايجاد شده است . بين رديف هاي اول و دوم ستون ها ، در امتداد در ورودي تالار و مقابل تخت سلطنتي ، محلي براي آتش دان آجري تعبيه شده كه از سطح زمين بالاتر است . در قمست شرقي اين تالار ، مجموعه اي از اتقا هاي باريك و مرتبط به هم ساخته شده است . مدارك باستان شناختي نشان مي دهد اين دژ ساختمان كاملي مركب از اتاق هاف راهرو ، آشپزخانه و انبارك ا بوده و برج و بارو و ديواري مستحكم داشته است و احتمالاً به يكي از شاهزادگان مادي كه توسط حكومت مركزي حاكم اين ناحيه شده بود ، تعلق داشته است .
از نظر معماري ، ساختمان گودين II و تالار ستون دار آن از نمونه هاي اوليه تالارهاي ستون دار سنتي است كه بعدها در معماري هخامنشي شبيه به آن به حد كمال و اعتدال زيبايي خود مي رسد . علاوه بر آثار معماري ، از اين طبقه تعداد زيادي قطعات سفالين و سنجاق قفلي به دست آمده است

دسته ها : ایرانگردی

آتشكده كوه مند از آثار باستاني و مهم دشتي است كه در دامنه كوه مند و به فاصله 30 كيلومتري خورموج ، غرب روستاي زاير عباسي قرار دارد . در ارتفاع سنگي مشرف به رودخانه خشكي كه بستر رودخانه قديمي است آثار حجاري و كوه تراشي در دل صخره وجود دارد از بستر رودخانه راهي به ارتفاع 60 متر كه اولين مدخل آتشكده است ، كشيده شده است . يك شاه نشين با يك سكوي مياني و يك سكوي افقي كه در سمت راست شاه نشين قرار گرفته و يك اطاق قوسي با انحناي منظم كه با سنگ و گچ و گل ساخته شده جالب توجه است . نماي خارجي فعلي آتشكده عبارت از يك مدخل با سقف قوسي و دو مدخل مستدير القاعده و ده حفره به شكل مدخل هاي طرفين سكوي شاه نشين مدخل اصلي و با اندازه هاي متفاوت كه به احتمال به منزله پنجره و نورگير هاي رواق هاي اصلي آتشكده بوده اند . آتشكده از سه طبقه مياني يا اصلي ، تحتاني و فوقاني تشكيل شده است كه با هم ارتباط داشته و در عين ارتباط ، نوع ساختمان هر يك با ديگري متفاوت بوده كه گويا از هر يك از طبقات براي منظور خاصي استفاده مي شده است . در بستر رودخانه خشك فعلي آثار ساختمان ها و آبگردان ها و بند هايي در اراضي پاي كوه و در اطراف مسيل وجود دارد كه از وجود ميدان بزرگي در جلوي كلات حكايت مي كند كه سطح آن با خاك و سنگ بالا آورده بوده اند . با توجه به وجود آثار آب انبار و بقاياي درختاني از فاصله دويست متري پاي كوه احتمال مي رود در جلوي آتشكده ميداني وجود داشته و براي جلوگيري از نفوذ سيلاب هاي شديد در اطراف تپه ، بند هاي زيادي از سنگ و گچ ساخته بوده اند
بيش از نيم قرن پيش در جانب شمالي آتشكده و پشت كوه نيز آثار حفره‌ ها و شاه نشين و درختاني وجود داشته است و از آنجا راهي به آتشكده منتهي مي شده است كه به مرور زمان بر اثر ريزش كوه آن آثار ازبين رفته اند . گويا نقشه اصلي مقاير كلات متأثر از مقابر فنيقي است و با توجه به طرز قرار گرفتن دخمه‌ ها بر روي يكديگر و كم شدن تدريجي ابعاد آن ها در طبقات بالاتر ، همان نقشه زيگورات ها و ميل هاي خاص مضرس است كه اصلي ايلامي و بابلي دارد اما نقشه صليبي دهليز ها نقشه هندي و ايراني است . مقابر كلات داراي صفحه اي مستقل و در عين حال متأثر از تمدن هاي مختلف ايراني و هندي و آشوري ، فنيقي و ايلامي است .

دسته ها : ایرانگردی

  درخت سبز   
آبهاى سطحى به قسمتى از منطقه شمالى جزيره كه به "درّه پرتغالى ها" معروف است سرازير مى شوند ، لذا اين منطقه از سرسبزى خاصى برخوردار است .
در اطراف يكى از كهنسال ترين درختان لور جزيره ، مجموعه ى "درخت سبز" احداث شده است .
سرسبزى محوطه ى ساختمانها و نرده هاى چوبى و پياده روهاى اين مجموعه، مناطق شمالى كشور را تداعى مى كند؛ اما يكى از عواملى كه گردشگران را به اين منطقه مى كشاند ، هيبت افسانه اى "درخت سبز" است . درخت سبز ، كهنسال ترين درخت (لور) جزيره است و احتمالاً 500 تا 600 سال عمر دارد .
بر شاخه هاى اين درخت نخ يا پارچه هايى بسته شده است كه در نگاه اول آن را به نوعى مقدّس مى نماياند . گروهى از مردم عقيده دارند كه اين درخت شگون دارد و به همين دليل به قصد برآورده شدن نيازشان پارچه هايى به شاخه هاى آن مى بندند .
هيچ كس نمى داند كه جنبه تقدّس اين درخت از چيست و چه كسانى نخستين گره ها را بر شاخه ها بسته اند . ظاهراً بوميان جزيره اعتقادى به تقدّس درخت لور كهنسال ندارند و معتقدند كه گره هاى موجود احتمالاً به وسيله مسافران جزيره و ساكنان تازه آن به درخت زده شده است     
يكى ديگر از عوامل جذابيت مجموعه درخت سبز ، همجوارى آن با شهر تاريخى "حريره" است كه به گردشگران امكان مى دهد ضمن بازديد از بقاياى شهر تاريخى حريره ساعاتى را در اين مجموعه به استراحت بگذرانند .

دسته ها : ایرانگردی

تاريخ ايران اگرچه قرن هاست كه با معماري اسلامي پيوند خورده، اما در گوشه و كنار كشور مي توانيد بناهاي كم نظيري از معماري غير اسلامي را هم ببينيد كه به يادگارهاي ماندني در دنيا تبديل شده اند. كليساي قديمي چالدران يكي از همين بناها است كه لقب قديمي ترين كليساي دنيا را هم با خود يدك مي كشد.

 



 

 

اين كليسا به نام قره كليسا معروف است و قدمت آن به قرون هفتم و دوازدهم ميلادي برمي‌گردد. اين كليسا در 20 كيلومتري شمال شرق شهرستان چالدران بر مزار تاتائوس حواري حضرت مسيح (ع) احداث شده و به دليل معماري بي‌نظيرش در تير ماه سال 87 به عنوان نهمين اثر ثبت شده كشور در سي و دومين نشست ميراث جهاني يونسكو در كبك كانادا در فهرست آثار تاريخي جهان قرار گرفت و ثبت جهاني شد.

 

قره در زبان آذري به معناي سياه است و به اين دليل روي كليسا نامگذاري شده كه در گذشته در بناي اين كليسا از سنگ هاي سياه استفاده شده بود. اما بعد از بازسازي اين بنا، سنگ هاي سفيد جايگزين سنگ هاي قديمي شده اند.

 

قره كليسا در سال 1319 ميلادي بر اثر زلزله تخريب و در سال 1329 ميلادي دوباره بنا شد. در سال 1691 ميلادي نيز با نصب سنگ‌هاي سياه در آن تعمير و مرمت شد. اين كليسا در سال 1810 ميلادي دوباره از سوي سيمون بزنوني، اسقف ماكو به وسيله سنگ‌هاي سفيد مرمت و تعمير و در دوره قاجار نيز توسط عباس ميرزا مجددا مرمت و ساماندهي و زمين‌هاي زيادي وقف آن شد كه كتيبه سنگي نصب شده بر سر در اين بنا بيانگر اين مدعاست. كليساي تاتائوس داراي دو گنبد زيبا در اندازه 24 متر و 5/18 متر است كه گنبد 5/18 متري آن در قسمت كليساي قديمي و سياه و گنبد 24 متري در بخش جديدتر و بزرگ‌تر كليسا يا قسمت سفيد قرار دارد.

 

مجموعه قره كليسا، شامل سه كليساي اصلي با نام‌هاي قره كليسا يا سنت تادئوس، سنت استپانوس و زور زور است كه براي ديدن آن بايد به 7 يلومتري جاده چالدران، قره ضياءالدين سفر كنيد و اين بنا را در دامنه كوه و روي تپه ماهور ببينيد.

دسته ها : ایرانگردی

مهندسان هخامنشي راز استفاده از عدد پي (۱۴/۳ ) را دو هزار و 500 سال پيش كشف كرده بودند. آنها در ساخت سازه هاي سنگي و ستون هاي مجموعه تخت جمشيد كه داراي اشكال مخروطي است، از اين عدد استفاده مي كردند.
عدد پي (
۳/۱۴)در علم رياضيات از مجموعه اعداد طبيعي محسوب مي شود
. اين عدد از تقسيم محيط دايره بر قطر آن به دست مي آيد. كشف عدد پي جزو مهمترين كشفيات در رياضيات است. كارشناسان رياضي هنوز نتوانسته اند زمان مشخصي براي شروع استفاده از اين عدد پيش بيني كنند. عده زيادي، مصريان و برخي ديگر، يونانيان باستان را كاشفان اين عدد مي دانستند اما بررسي هاي جديد نشان مي دهد هخامنشيان هم با اين عدد آشنا بودند.
?عبدالعظيم شاه كرمي? متخصص سازه و ژئوفيزيك و مسئول بررسي هاي مهندسي در مجموعه تخت جمشيد در اين باره،‌ گفت: ?بررسي هاي كارشناسي كه روي سازه هاي تخت جمشيد به ويژه روي ستون هاي تخت جمشيد و اشكال مخروطي انجام گرفته؛ نشان مي دهد كه هخامنشيان دو هزار و 500 سال پيش از دانشمندان رياضي دان استفاده مي كردند كه به خوبي با رياضيات محض و مهندسي آشنا بودند. آنان براي ساخت حجم هاي مخروطي راز عدد پي را شناسايي كرده بودند.?
دقت و ظرافت در ساخت ستون هاي دايره اي تخت جمشيد نشان مي دهد كه مهندسان اين سازه عدد پي را تا چندين رقم اعشار محاسبه كرده بودند. شاه كرمي در اين باره گفت: ?مهندسان هخامنشي ابتدا مقاطع دايره اي را به چندين بخش مساوي تقسيم مي كردند. سپس در داخل هر قسمت تقسيم شده، هلالي معكوس را رسم مي كردند. اين كار آنها را قادر مي ساخت كه مقاطع بسيار دقيق ستون هاي دايره اي را به دست بياورند. محاسبات اخير، مهندسان سازه تخت جمشيد را در محاسبه ارتفاع ستون ها، نحوه ساخت آنها،‌ فشاري كه بايد ستون ها تحمل كنند و توزيع تنش در مقاطع ستون ها ياري مي كرد. اين مهندسان براي به دست آوردن مقاطع دقيق ستون ها مجبور بودند عدد پي را تا چند رقم اعشار محاسبه كنند.؟
هم اكنون دانشمندان در بزرگ ترين مراكز علمي و مهندسي جهان چون ناسا براي ساخت فضاپيماها و استفاده از اشكال مخروطي توانسته اند عدد پي را تا چند صد رقم اعشار حساب كنند. بر اساس متون تاريخ و رياضيات نخستين كسي كه توانست به طور دقيق عدد پي را محاسبه كند، ؟غياث الدين محمد كاشاني بود. اين دانشمند اسلامي عدد پي را تا چند رقم اعشاري محاسبه كرد. پس از او دانشمنداني چون پاسكال به محاسبه دقيق تر اين عدد پرداختند. هم اكنون دانشمندان با استفاده از رايانه هاي بسيار پيشرفته به محاسبه اين عدد مي پردازند.
شاه كرمي با اشاره به اين موضوع كه در بخش هاي مختلف سازه تخت جمشيد، مقاطع مخروطي شامل دايره، بيضي، و سهمي ديده مي شود، گفت: به دست آوردن مساحت، محيط و ساخت سازه هايي با اين اشكال هندسي بدون شناسايي راز عددپي و طرز استفاده از آن غيرممكن است.
داريوش هخامنشي بنيان گذار تخت جمشيد در سال 521 پيش از ميلاد دستور ساخت تخت جمشيد را مي دهد و تا سال 486 بسياري از بناهاي تخت جمشيد را طرح ريزي يا بنيان گذاري مي كند. اين مجموعه باستاني شامل حصارها، كاخ ها،‌ بخش هاي خدماتي و مسكوني، نظام هاي مختلف آبرساني و بخش هاي مختلف ديگري است.
مجموعه تخت جمشيد مهمترين پايتخت مقاومت هخامنشي در استان فارس و در نزديكي شهر شيراز جاي گرفته است.

دسته ها : ایرانگردی

 نگاره فروهر باستاني ايران

    از آنجايي كه هر كشور و ملتي نشانه و سمبولي ويژه از خود دارند

    - ايرانيان يكي از كهن ترين مردماني هستند كه سمبولي بسيارشگفت انگيز و سراشر از دانش و فرهنگ و خرد از خود به جاي گذاشته اند كه با اندوه فراوان بسياري از ما ايرانيان از آن نا آگاه هستيم . اين نشان " فره وشي" يا " فروهر" نام دارد كه قدمت آن بيش از 4000 سال تخمين زده شده است . تاريخچه فره وشي ي افروهر به پيش از زايش زرتشت بزرگوار اين پير و فيلسوف خرد و فرهنگ و دانش جهان باز ميگردد .. سنگ نگاره هايشاهنشاهان هخامنشي در كاخهاي پرسپوليس و سنگ نگاره هاي شاهنشاهان ساساني همه حكايت از آن دارد . نكته بسيار شگفت انگيز اين نشان ملي ما ايرانيان آن است كه تك تك اين نشان داراي مفهوم دانشي نهفته است . اينك به تشريح اين نشان ملي مي پردازيم :

    1 -
    قرار دادن چهره يك پيرمرد سالخورده در اين نگاره اشاره به شخص نيكوكاري و يكتا پرستي دارد كه رفتار و ظاهر مرتب وپسنديده اش سرمشق و الگوي ديگر مردمان بوده است و ديگران تجربيات وي را ارج مي نهادند .

    نگاره فروهر باستاني ايران

    2 -
    دست راست نگاره به سوي آسمان دراز شده است كه اين اشاره به ستايش "دادار هستي اورمزد" خداي واحد ايرانيان دارد كه زرتشت در 4000 سال پيش آنرا به جهان هديه نمود .

    نگاره فروهر باستاني ايران

    3 -
    چنبره اي ( حلقه اي ) دردست چپ نگاره وجود دارد كه نشان از عهد و پيماني است كه بين انسان و اهورامزدا بسته ميشود و انسان بايد خداي واحد را ستايش كند و هميشه در همه امور وي را ناظر بر كارهاي خود بداند . مورخين حلقه هاي ازدواجي كه بين جوانان رد و بدل مي شود را برگرفته شده از همين چنبره ميدانند و آنرا يك سنت ايراني ميدانند كه به جهان صادر شده است . زيرا زن و شوهر نيز با دادن چنبره ( حلقه ) به يكديگر پيماني را با هم امضا نموده اند كه هميشه به يكديگر وفادار بمانند .

    نگاره فروهر باستاني ايران
    4 -
  بالهاي كشيده شده در دو طرف نگاره اشاره به تنديس پرواز به سوي پيشرفت و ترقي در ميان انسانهاست و در نهايت امر رسيدن به اورمزد دادار هستي خداي واحد ايرانيان است .

    نگاره فروهر باستاني ايران

    5 -
   سه قسمتي كه روي بالها به صورت طبقه بندي شده قرار گرفته است اشاره به سه دستور جاودانه پير خرد و دانش جهان "اشو زرتشت" دارد . كه بي شك ميتوان گفت تا ميليون سال ديگر تا جهان در جهان باقي باشد اين سه فرمان پابرجاست و هميشه الگو و راهنماي مردمان جهان است . اين سه فرمان كه روي بالهاي فروهر نقش بسته شده همان كردار نيك - گفتار نيك - پندار نيك ايرانيان است .

    نگاره فروهر باستاني ايران

    6 -
    در ميان كمر پيرمرد ايراني يك چنبره ( حلقه ) بزرگ قرار گرفته شده است كه اشاره به " دايره روزگار" و جهان هستي دارد كه انسان در اين ميان قرار گرفته است و مردمان موظف شده اند در ميان اين چنبره روزگار روشي را براي زندگي برگزينند كه پس از مرگ روحشان شاد و قرين رحمت و آمرزش الهي قرار بگيرد .

    نگاره فروهر باستاني ايران
    7 -
    دو رشته از چنبره ( حلقه ) به پايين آويزان شده است كه نشان از دو عنصر باستاني ايران دارد . يكي سوي راست و ديگري سوي چپ . نخست " سپنته مينو" كه همان نيروي الهي اهورامزدا است و ديگري "انگره مينو" كه نشان از نيروي شر و اهريمني است . انسان در ميان دو نيروي خير و شر قرار گرفته است كه با كوچكترين لرزشي به تباهي كشيده مي شود و نابود خواهد شد . پس اگر از كردار نيك - گفتار نيك - پندار نيك پيروي كند هميشه نيروي سپنته مينو در كنار وي خواهد بود و او به كمال خواهد رسيد و هم در اين دنيا نيك زندگي خواهد كرد و هم در دنياي پسين روحش شاد و آمرزيده خواهد بود .

    نگاره فروهر باستاني ايران

    8 -
    انتهاي لباس پيرمرد سالخورده باستاني ايران كه قدمتي بيش از 4000 سال دارد به صورت سه طبقه بنا گذاشته شده است كه اشاره به كردار نيك - گفتار نيك - پندار نيك دارد . پس تنها و زيباترين راه و روش نيك زندگي كردن و به كمال رسيدن از ديد اشو زرتشت همين سه فرمان است . كه ديده مي شود امروز جهان تنها راه و روش انسان بودن را كه همان پندارهاي زرتشت بوده است را براي خود برگزيده است و خرافات و عقايد پوچ را به دور ريخته است .

    اين تنها گوشه اي از آثار نياكان گرامي ماست كه امروز وظيفه ماست از آن پاسداري كنيم

دسته ها : ایرانگردی

تاريخچه چلوكباب

مورخين و جهانگردان اروپايي كه در دوران صفويه از ايران ديدن كرده اند درباره چلوها، پلوها، ترشي ها و مرباها كه در ايران طبخ مي گرديده است مطالب بسيار زيادي نوشته اند ولي هرگز راجع به چلوكباب حرفي به ميان نيامده است. به احتمال زياد بر اساس مطالبي كه توسط ميرزا محمدرضا معتمدالكتاب نويسنده كتاب تاريخ قاجاربيان شده است. به دستور شخصي ناصرالدين شاه كه اصليتي قفقازي داشته است و بر اساس نوع كبابي كه در آن منطقه طبخ مي شده، كه توسط آشپزان ناصرالدين شاه بعد از مدتي تغيير شكل داده شده و به صورت امروزي در آمده است.

بر اساس داستاني كه توسط دوستعلي خان معيرالممالك از نوادگان ناصرالدين شاه نقل شده است، حكايت از آن دارد كه ناصرالرين شاه ۸۷ همسر داشته است كه ۴ نفر از آنها رسمي بوده اند و بقيه صيغه. هنگاميكه يك روز جمعه شاه قصد زيارت از حضرت عبدالعظيم در شهرري داشته است، پيشخدمت هاي او مجبور بودند روز پنجشنبه به آن منطقه بروند و در حدود۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ كباب را بر اساس دستور شاه براي خود او و ۱۰۰۰ همراه و خدمه و همسرانش آماده كنند و كبابها نيز هميشه همراه با سبزي خوردن و پياز سرو مي شده است.
 
در تاريخ راجع به چلوكباب و تاثير آن در سياست نيز مطالبي يافت مي شود. در سال ۱۳۲۴ هنگاميكه قيمت قند وارداتي از روسيه بالا رفت و علت آن نيز جنگ بين روسيه و ژاپن بوده است علاءالدوله، هاشم قندي و اسماعيل خان را كه جزء تجار قند بودند، قند را به ايران وارد مي كردند و قيمت قند را بالا برده بودند احضار كرد و مشغول مذاكره با آنها شد ولي بعد از يكي صحبت علاءالدوله كه مسئول وقت تهران بود دستور داد تا آنها را شلاق بزنند هنگاميكه مي خواستند آنها را شلاق بزنند پسر هاشم قندي پيش علاءالدوله آمد و خواست تا او را به جاي پدرش شلاق بزنند و علاءالدوله دستور داد تا او را ۵۰۰ ضربه شلاق بزنند.
وقتيكه موقع نهار خوردن فرا رسيد علاءالدوله بلافاصله دستور توقف شلاق زدن را داد و به سه متهم گفت هنگام شلاق زدن بايد شلاق بخوريد و هنگام نهار بايد نهار بخوريد و الان چون چلوكباب حاضر است پس بايد چلوكباب بخوريم و بعد از غذا بقيه شلاقها را بايد بخوريد.

در دوره مشروطه نيز هنگاميكه يكي از مشروطه گرايان در تبريز مشغول سخنراني بوده است يكي از افرادي كه چلوكبابي داشته است مي پرسد مشروطه يعني چه؟ سخنران مي گويد مشروطه يعني چلوكباب ارزان و سپس با دستش طول كباب را نشان مي دهد و مي گويد كبابي به اين طول خواهد بود و سپس بازويش را نشان مي دهد و قطر كباب هم به اندازه قطر بازوي من خواهد بود.
 
قديمي ترين چلوكبابي كه در تهران تاسيس شده است در حدود ۱۲۰ سال پيش بوده است.

اعتمادالسلطنه در نوشته هايش نقل مي كند و مي نويسد اولين چلوكبابي نامش نايب بوده است كه در بازار تهران قرار داشته است و شبيه رستورانهاي اروپائيان غذا را بر روي ميز سرو مي كرده است. ولي اسناد ديگري نيز موجود مي باشد كه اولين چلوكبابي در تبريز نزديك مرز با قفقاز تاسيس شده بوده است. پيشخدمتهاي رستوران نايب درآن زمان برنج ها را به صورت هرم در بشقابها قرار مي دادند و همراه آن تكه كره اي نيز سرو مي شده است. پيشخدمت ها يكي يكي برنجها را بر سر ميزها مي بردند و بلافاصله نفر بعدي كباب ها را با سيخ در بشقابها قرار مي داده است. در آن زمان هر نفر مي توانسته هر چند تا مايل بوده است كباب بخورد و مبلغي كه از مشتريان گرفته مي شده است يكسان بوده است و فرقي بين كسي كه يك سيخ كباب خورده و چهار يا پنج سيخ نبوده است!

چلوكباب نايب يكي از قديمي ترين چلوكبابي هاي تهران بوده است. اين چلوكبابي توسط دكتر حسين يزدان منش كه داراي مدرك دكترا در رشته جامعه شناسي از فرانسه مي باشد اداره مي شود و غذاهايي كه در آن ارائه مي شود بسيارخوشمزه هستند. دكتر يزدان منش عقيده دارد كه داشتن يك رستوران شناخته شده كه مردم به آن اعتماد دارند از داشتن مدرك دكتراي جامعه شناسي كمتر نيست.

در سالهاي اخير نيز كباب برگ و كوبيده در سايز بزرگ كه بزرگتر از اندازه استاندارد است تب زيادي پيدا كرده است كه چلوكباب پهلواني جزوء اولين مكانهايي بود كه كبابهايش بزرگتر از اندازه عادي بوده است و مي توان به عنوان بنيانگذار اين نوع كبابها از آن نام برد.

مالك يكي از معروفترين چلوكبابي هاي تهران كه نامش چلوكباب شمشيري بوده حاج حسن شمشيري نام دارد كه در قسمت شرقي سبزه ميدان قرار داشت و در زمان رضاشاه تاسيس شده بود. بعدها اين چلوكبابي به يك ساختمان ۴ طبقه منتقل شد كه طبقه اول آشپزخانه بود طبقه دوم مخصوص مغازه دارها و بازاريان و افراد مجرد و طبقه سوم و چهارم براي خانواده ها و مقامات درنظر گرفته شده بود. هر طبقه با آئينه هاي زيادي تزئين شده بود و خود آقاي مشيري بر طبقات سوم و چهارم شخصا نظارت مي كرد.

از ساعت ۱۱ صبح بوي كباب و برنج كه در چلوكباب شمشيري پخته مي شد فضاي آن اطراف را پر مي كرد و رهگذران را براي خوردن چلوكباب را تحريك مي كرد. چلوكبابي كه در شمشيري ارائه مي شد شامل يك بشقاب برنج همراه با كره و دو عدد كباب بوده است.

آقاي شمشيري از ياران وفادار و حاميان صنعت ملي شدن نفت توسط دكتر مصدق بوده است و در اين زمينه نيز در سال ۱۳۲۰ با پرداخت مبلغ يك ميليون ريال (كه مبلغ زيادي در آن زمان بوده است) جهت خريد اوراق قرفه و حمايت از ملي شدن صنعت نفت اقدام مي كند . بعد از كودتاي ۲۸ مرداد و دستگير شدن مصدق توسط زاهدي شمشيري نيز دستگير مي شود و به جزيره خارك تبعيد مي شود. هم زنداني او در خارك كه نامش كريم كشاورز مي باشد در خاطرات شخصي اش نوشته است كه شمشيري متعهد شده بود كه بهترين كباب كوبيده و برگ را به هم سلولهايش بدهد كه متاسفانه اين شانس را نداشت به اين گقته اش جامه عمل بپوشاند. درباره چلوكباب شمشيري و كبابهايش توسط بسياري از نويسندگان و داستان نويسان نوشته هاي زيادي به تحرير در آمده است و در اين نوشته ها از چلوكباب شمشيري به عنوان يكي از قديمي ترين و خوشمزه ترين كباب در ايران نام برده شده است.

در حال حاضر نيز بسياري از چلوكبابي ها نام شمشيري را براي خود انتخاب مي كنند كه تداعي كننده كسبيت بالاي چلوكباب آنها مي باشند. بسياري از آنها نيز معتقد هستند كه آشپز شمشيري بوده اند اما در حقيقت خود آقاي شمشيري در حدود ۳۰ سال پيش فوت كرده است و آشپز او نيز سن زيادي داشته است كه مي تواند تا امروز مشغول كار باشد و شايد هم چون كسي او را نمي شناسد از دنيا رفته باشد. تنها نكته اي كه ممكن است باشد اين است كه افرادي در چلوكبابي هاي ديگر مشغول بكار شده اند و مدعي بوده اند كه آشپز چلوكبابي شمشيري مي باشند.

اعتمادالسلطنه وزير انتشارات ناصرالدين شاه و رئيس دفتر مترجم در آن زمان براي پرداخت بهترين چلوكباب كه توسط چلوكبابي نايب ارائه مي شد بين ۳ تا ۵ ريال آن زمان پرداخت كرده است.
همچنين در سال ۱۲۹۵ عبداله بهرامي معاون اداره امنيه تهران (پليس امروزي) بيشترين مبلغي كه براي هر وعده چلوكباب پرداخت مي كرده است ۴ تا ۵ ريال بوده است. حدود سي سال قبل در سال ۱۳۲۰ روزنامه اطلاعات براي يك پرس چلوكباب مبلغ ۵ ريال دريافت مي شده است كه شامل كباب برگ بزرگ، كره ۳۳۰ گرم برنج پياز و نان مي بوده است. در همان زمان چلوكباب كوبيده مبلغ ۴ ريال قيمت داشته است.

در بين سالهاي 1335-۱۳۳۰ يك كباب كوبيده ۵/۳ ريال در تهران قيمت داشته است ولي در شهرهاي ديگر دو عدد كباب همراه با نان و كوجه فرنگي كباب شده كه شكل يك پرس كامل را دارد ۸ ريال قيمت داشته است. اگر ليموناد يا نوشابه نيز همراه غذا صرف مي شده است بين ۲ تا ۴ ريال نيز پرداخت مي شده است. بنابراين با پرداخت ۱۰ تا ۱۲ ريال كاملترين غذا را يك فرد مي توانست بخورد.

در آن زمان بود كه از آب كباب براي خوشمزه كردن كبابها استفاده مي شد و توسط چلوكبابي ها با بوي آب كباب كه بر روي زغال مي ريختند مشتري هاي زيادي را گرسنه مي كردند. در سال ۱۳۵۲ چلوكباب برگ همراه با كره و گوجه فرنگي كباب شده و پياز و سماق مبلغ ۶۰ ريال بوده است و اغلب افرادي كه سركار بودند و منزل نمي توانستند بروند، چلوكباب مي خوردند. دانشجويان كه درآمد بهتري داشتند معمولا جوجه كباب سفارش مي دادند كه قيمت آن ۱۲۰ ريال بوده است.
در آن زمان در چلوكبابي ها يك كاسه خيلي بزرگ قرار داشت كه در آن دوغ درست مي كردند و همراه با كباب به مشتري داده مي شد. يكي از موضوعاتي كه مدتها در بين مردم رايج بوده است در مورد چلوكباب اين بوده كه اگر پسري كه به سن بلوغ نرسيده بوي كباب به مشامش مي رسيد او بايد بلافاصله چلوكباب مي خورد در غير اين صورت قدرت مردانگي اش را از دست مي داد!!!
 
بعد از پيروزي انقلاب اسلامي بسياري از كبابي هايي داير شد كه فقط كباب با نان مي دادند و يك تنور دارند كه خودشان نان مورد نياز را درست مي كردند و كلمه نان داغ كباب داغ را بر روي تابلوهايشان نصب كرده اند.

امروز قيمت يك پرس چلوكباب بين ۷۰۰۰ ريال تا ۴۰۰۰۰ ريال مي باشد و كباب كوبيده ۲۵ ريالي بين 60۰۰ تا ۱۵۰۰۰ ريال قيمت دارد. با اينكه چلوكباب غذاي سنتي و محلي ايران است و زماني همه از آن استفاده مي كردند متاسفانه بايد گفت كه يك غذاي گرانقيمت به حساب مي آيد.

معروفترين چلوكبابي هايي كه در تهران وجود دارند عبارتند از:
نايب سعادت آباد، آبان، ولي عصر، خيابان وزراء، شاطرعباس، مدائن، البرز، ياس (كه هر دو شعبه توسط برادران ناصري اداره مي شود) رويال ونك، لوكس طلايي، آپادانا، اركيده، جوان و تبريز. بنابر اين چلوكباب يكي از خوشمزه ترين و لذيذترين غذاي ملي است كه در تمام دنيا معروف مي شود و همه با لذت و ولع اين غذا را مي خورند.
 
جواد فريفته آشپز مخصوص احمد شاه حدود ۸۰ سال پيش هنگاميكه مقيم پاريس شد اولين كسي بود كه چلوكباب را در خارج كشور ارائه كرد و نام چلوكبابي اش فريفته بود. همچنين احمد خان از ايرانياني كه درآلمان زندگي مي كرد، در زمان حكومت نازي رستوراني باز كرد و نامش را هيتلر گذاشت و افرادي كه هيتلر و نازي را قبول داشتند اجازه ورود به رستوران را داشتند.

در شهر لس آنجلس آمريكا يك چلوكبابي به نام نايب مي باشد كه اكثر ايرانيان مقيم آمريكا از مشتريان اين چلوكبابي مي باشند.
چلوكبابي ديگر پسودو (psceudo) چلوكباب مي باشد. هنگاميكه از مسئول آنجا سئوال شد چرا نام پسودوچلوكباب را انتخاب كرديد و چه معني مي دهد؟ گفت چلوكبابي كه در اينجا سرو مي شود با برنج ايراني است و از فيله تازه گوساله تهيه مي شود. هنگاميكه با گوشت گوساله كباب درست مي شود بهتر است نامش را استيك پلو بگذاريم تا چلوكباب. البته اين غذا چيزي شبيه چلوكباب واقعي است ولي صد درصد چلوكباب نيست.

بخاطر داشته باشيد هنگاميكه چلوكباب مي خوريد، اين غذاي ايراني را كه اكثريت مردم دنيا دوست دارند را با لذت تمام و غرور و افتخار ميل كنيد.

دسته ها : ایرانگردی
X