نه! هيچ چيز در آن جا بي‌حكمت نيست، درها، پنجره‌ها، ديوارهاي خشتي كه با پهنا و بلنداي مشخص و زواياي دقيق نسبت به هم قرار گرفته‌اند، نور و حتي بادهايي كه بوي خاك خيس اطراف چشمه‌ها را با خود مي‌آورند و بوي درختان كهنسال باغهاي دوردست را.
نه! هيچ چيز در آن جا بي‌حكمت نيست، حتّي دشت پهناوري كه برج، تك و تنها در ميانه‌اش ايستاده است و خورشيدي كه هر روز آرام، از بالاي سر برج مي‌گذرد و نور را در حفره‌هايش بازي مي‌دهد.
«هيچ چيز در برج رادكان بي‌حكمت ساخته نشده است.»
اين اولين فكري است كه وقتي روبه‌روي برج رادكان در حوالي شهر چناران مي‌ايستي از ذهنت مي‌گذرد. آن وقت خستگي راه طولاني را كه تا دشت‌هاي استان خراسان رضوي آمده‌اي، از ياد مي‌بري و حيرت‌ات وقتي بيش تر مي‌شود كه اهالي روستا برايت تعريف مي‌كنند كه؛
برج رادكان چناران تنها برج هزار ساله تعيين‌كننده چهارفصل، سال كبيسه و آغاز نوروز در ايران است. برجي كه تا چندي پيش باستان‌شناسان آن را آرامگاه يكي از ايلخانيان مي‌دانستند، امّا بعدها پژوهش‌هاي باستان‌شناسي نشان داد، برج هويتي نجومي دارد و طرّاح آن خواجه نصير الدّين طوسي بوده است. بر اساس نوشته‌هاي كهن، ستاره شناسان ايران باستان از دريچه‌هاي دوازده گانه برج، ماه و ستارگان را رصد مي‌كرده‌اند. برج هم چنين داراي دو در است كه در راستاي طلوع زمستاني و غروب تابستاني طرّاحي شده است.
شانديز شهري در استان خراسان رضوي در شمال شرق ايران است. جمعيت اين شهر در سال ۱۳۸۵ برابر با ۶٬۵۷۰ نفر بوده‌است
اين شهر در ۳۷ كيلومتري شمال غربي مشهد قرار دارد. شانديز طبق مصوبه دولت و هيات وزيران در سال ۱۳۸۴ به عنوان اولويت اول و تنها منطقه نمونه بين‌المللي گردشگري ايران شناخته شده‌است.
موقعيت جغرافيايي
شهر ييلاقي شانديز از سطح دريا ۱۴۰۰ متر ارتفاع دارد و در طول جغرافيايي ۵۹ درجه و ۱۷دقيقه و عرض جغرافيايي ۳۶ درجه و ۲۳ دقيقه جاي گرفته است. اين شهر از شمال به ميان ولايت و از جنوب به شهرستان نيشابور و از مشرق با طرقبه و از غرب با گلمكان و چناران مجاور مي‌باشد و داراي وسعتي حدود ۳۷٬۸۲۵ كيلومتر مربع است.[نيازمند منبع]
به علت قرارگرفتن در دامنه‌هاي شمالي سلسله ارتفاعات بينالود و برخورداري از آب و هواي معتدل آب فراوان و باغهاي وسيع و مناظر طبيعي ديدني به عنوان يكي از كانونهاي عمده مسافران و گردشگران از شهر مشهد و سراسر ايران است. اين شهر داراي پوشش گياهي انبوه و متراكمي از درختان و فضاي سبز مناسبي مي‌باشد. سراسر جنوب اين شهر ارتفاعات بينالود خراسان واقع كه قله شيرباد در زشك شانديز نيز مرتفع‌ترين نقطه استان به شمار مي‌رود.[نيازمند منبع]
طبق مصوبه دولت در مهر سال ۸۶ شهر شانديز و شهر طرقبه از بخش به طور مشترك به شهرستان طرقبه و شانديز ارتقا ء يافتند.
مراكز تفريحي
از مهمترين مراكز تفريحي و ديدني شهر شانديز مي‌توان به موارد زير اشاره كرد:
* پارك جنگلي شانديز در غرب شهر شانديز
* مجموعه توريستي رفاهي تفريحي گلستان شانديز
* روستاهاي سردسير و خوش اب و هوا و سرسبز ابرده و زشك از توابع شهر شانديز
* مجموعه پذيرايي و توريستي پديده شانديز
* مجموعه پذيرايي باغ سالار شانديز
* مجموعه اقامتي (هتل) و تفريحي دشت بهشت شانديز
* خيابان زيباي ابشار
* پيست اسكي ابرده
* پيست موتور سواري ويراني
* باغات و مناظر زيباي طبيعت
آدرس : مشهد - 38 كيلومتري جنوبي غربي مشهد
شهر طرقبه كه اكنون يكي از شهرهاي استان خراسان رضوي به شمار مي‌آيد، از جمله آبادي‌هاي بزرگ طوس قديم بوده كه در ميان دره‌هاي سرسبز رشته‌كوه بينالود واقع گرديده است. اين شهر داراي مراكز متعدد توريستي و گردشگري است و در كنار شانديز از مراكز مهم توريستي استان خراسان به شمار مي‌رود.
ريشه نام طرقبه
ريشه نام طرقبه، از «ترغبذ» مي‌باشد كه از دو بخش «تُرُق» و «بَذ» تشكيل شده و به معني آبادي بزرگ است. پسوند «بد» و «بذ» و «پت» در پارسي باستان براي غير انسان به معني بزرگ بوده است. طرقبه در اصل ترغبذ بوده و ترغبذ و ترغوذ در طول ساليان متمادي تطور لفظي پيدا كرده‌اند به ترغبذ و ترعبه و طرقبه.
بعضي افراد به دليل نداشتن ريشه و تاريخچه طرقبه، آن را به معني راه‌هاي بهتر بيان كرده‌اند و گفته‌اند: «طُرُق» جمع مكثر طريق و «به» به معني بهتر است و در نتيجه طرقبه به معني راه‌هاي بهتر مي‌باشد و اين موضوع به سفر ناصرالدين شاه قاجار به اين ديار برمي‌گردد. راه نيشابور به طوس از دشت و كوه بوده است و به خصوص در فصل بهار و تابستان، راه كوه اتتخاب مي‌شده است. به دستور ناصرالدين شاه يا كسان او اين راه مرمت شده و چند رباط براي مسافران بنا گرديد.
آدرس : مشهد - 16 كيلومتري جنوب غربي مشهد
از جمله آثار تاريخي مشهد، ساختمان قديمي مصلي است كه در حاشيه ضلع شمالي خيابان نواب صفوي و در ابتداي بلوار 22 بهمن واقع است و تحت نظارت سازمان ميراث فرهنگي خراسان حفاظت و اداره مي شود.
اين بنا از يادگارهاي دوره صفويه است و معرف سبك معماري اسلامي اين دوره مي باشد. بناي مصلي كه به منظور برگزاري تجمعات مذهبي و به ويژه برگزاري نمازهاي عيد فطر و قربان ايجاد شده است شامل يك ايوان مرتفع در وسط و دو رواق در دو طرف مي باشد. طبق كتيبه موجود در بدنه بنا، اين ساختمان درعهد شاه سليمان صفوي و به سال 1087 قمري بنا شده است. پوشش ظاهري ساختمان از آجر است و داخل ايوان با تزئينات گچ و محرابي درداخل ايوان مزين مي باشد و بر روي كتيبه هاي حاشيه محراب و اطراف ايوان مرتفع و موزه قرآن ، اشعاري مكتوب است كه از تاريخ بنا در 1086 و 1087 ق. خبر مي دهد . اين بنا با قدمت حدود چهارصد سال ، يكي از آثار ارزشمند فرهنگي – تاريخي شهر مشهد است
مسجد گوهرشاد يكي از مشهورترين مساجد ايران است. اين بنا كه در مجموعه معماري حرم مطهر امام رضا(ع) واقع است از ضلع شمالي به دارالسياده و دار الحفاظ از سمت جنوب به صحن قدس و از غرب به صحن امام و از جهت شرق به سمت شيخ بهايي محدود است.
مسجد گوهرشاد به همت گوهرشاد آغا، دختر امير غياث الدين ترخان در دوران حكمراني همسرش شاهرخ بن تيمور گوركاني و فرمانروايي بايسنقر در خراسان در سنه 818 ه. ق توسط معمار چيره دست عصر تيموري قوام الدين بن زيدالدين بن طيان شيرازي با استفاده از آجر و گچ پي ريزي گرديد و بعد از سه سال ساختمان آن به اتمام رسيد.
مساحت كل اين مسجد 9410متر مربع مي باشد و داراي گنبد فيروزه اي بزرگ، يك صحن، چهار ايوان و هفت شبستان بزرگ است.
ايوان مقصوره
در دو طرف ايوان مقصوره دو مناره زيبا، هر يك به بلندي 40 متر قرار دارد. كتيبه اي به خط« بايسنغر» ميرزاي تيموري كه از خوشنويسان مشهور زمان خود بوده است، در حاشيه دهنه ايوان به يادگار مانده است. در ايوان مقصوره اين مسجد، منبر صاحب الزمان(ع) قرار دارد. اين منبر در سال 1243 ه. ق به شيوه منبت كاري از چوب گردو ساخته شده است و آهن‌وميخ‌در آن بكار نرفته است.
ايوان شمالي
ايوان شمالي مسجد گوهرشاد يا دار السياده با توجه به كتيبه پيشاني سر در به سال 1087 ه.ق در زمان شاه سليمان صفوي بنا گرديده است.
كتابخانه مسجد گوهرشاد
اين مسجد كتابخانه‌ايعمومي نيز دارد كه داراي 34650جلد كتاب است. كتابخانه قديمي در ضلع شرقي صحن امام خميني قرار داشت و سابقه تاسيس آن به سال 618 هجري قمري مي رسيد كه به دليل افزايش تعداد كتابها و مراجعين، ساختمان جديد كتابخانه به نام كتابخانه مركزي بين بست طبرسي و بست بالا با پيش‌بيني 5 ميليون جلد كتاب ساخته شد و در سال 1374شمسي افتتاح گرديد. كتابخانه مركزي با ظرفيت يك ميليون جلد كتاب (قابل افزايش تا 5 ميليون جلد ) هم اينك متجاوز از نيم ميليون جلد كتاب به 43 زبان رايج دنيا را دارا مي باشد كه حدود 32هزار نسخه آن خطي، 1000 نسخه عكسي و بقيه چاپي است. از بين كتب چاپي تعداد 35هزار نسخه آن به زبانهاي خارجي است كه علاوه بر آن حدود 27 هزار حلقه ميكروفيلم از نسخه هاي خطي نفيس اين كتابخانه و ساير كتابخانه هاي داخل وخارج كشور از جمله اسپانيا در آن قرار دارد.
اين موزه يكي از زيباترين و غني ترين موزه هاي ايران به شمار مي رود. ساختمان موزه در ضلع شرقي صحن« امام خميني» قرار دارد و قدمت اشياء آن به قرن ششم هجري مي رسد از آثار بي نظير اين موزه اولين سنگ مرقد امام هشتم (ع) است كه به خط كوفي برجسته در سال 516ه. ق با نهايت ظرافت حجاري شده است.
همچنين چندنمونه از كاشيكاريهاي نقش برجسته معروف به كاشي سنجري از قرن ششم و يك سنگاب بزرگ كه در سال 597 ه. ق از سنگ سياه يك پارچه با زيباترين نقوس اسليمي تراشيده شده است در اين موزه نگهداري مي شود. موزه آستان قدس به جهت انتساب به حضرت امام رضا (ع) هر سال صدها هزار ديدار كننده دارد. مجموعه قاليها، قاليچه ها و زربفت هاي آن كه پوشش قبر حضرت رضا (ع) بافته اند و در نوع خود منحصر به فرد است در اين موزه نگهداري مي شود. اين زربفت ها متعلق به قرون 11و 12و 13 هجري است. از جمله آثار نفيس اين موزه كتيبه هائي است كه بخط عليرضا عباسي نوشته شده است.
مسجد كبود گنبد
استان : خراسان رضوي
شهر : مشهد
نوع بنا : تاريخي
قدمت : حدود 272 سال
اين مسجد از كارهاي دوران سلجوقي است و نادر شاه قسمتهايي از آن را ساخته است . گنبد ساقه بلندي دارد كه بر گرداگرد ...
آدرس :كلات نادري
استان خراسان
در خراسان مراسم كوزه شكستن به اين طريق است كه درون كوزه هاي كهنه مقدار نمك كه علامت شور بختي است و مقداري ذغال كه علامت سياه بختي است و يك سكه كم ارزش پول مي ريزند و تمام افراد خانواده آن را به دور سر مي چرخانند و آخرين نفر كوزه را از پشت بام به كوچه پرت مي كند و مي گويد:
"درد و بلام توكوزه راه بيفته بره تو كوچه"
در بعضي از نقاط خراسان در اين شب به جاي آش، چهار نوع پلو مي پزند. اين پلوها عبارتند از: رشته پلو، عدس پلو، زرشك پلو و ماش پلو كه معمولاً به فقرا، نزديكان و همسايگان مي دهند. در آجيل خراساني ها مطلقاً نمك وجود ندارد، چون نمك را علامت شوربختي مي دانند.
شهرستان تربت حيدريه اين شهرستان، با مساحت 9287 كيلومترمربع و 1350 متر ارتفاع از سطح درياي آزاد، در مركز "خراسان رضوي" واقع شده و از شمال به شهرستان مشهد از شمال شرقي به فريمان ،از شمال غربي به نيشابور، از شرق به تايباد و رشتخوار، از غرب به كاشمر و ازجنوب به گناباد محدود مي‌شود. شهرستان تربت حيدريه داراي شش بخش مركزي، "بايگ"، "فيض آباد"، "زاوه"، "كدكن"، "رخ" و 13 دهستان و 525 آبادي داراي سكنه است. وجود رشته كوه‌هاي متعدد كه جلگه‌هاي پي در پي وسيعي را در بر گرفته، از عوامل مهم تنوع آب و هوايي و در نتيجه گوناگوني محصولات كشاورزي در اين ناحيه است. حوزه"كال شور" در جنوب ناحيه تربت حيدريه و جلگه «زوزن» در بخش شرقي كوه "خيبر" يا "كبير" از مناطق گرم و سوزان به حساب مي‌آيد. از سوي ديگر دره «بايگ» كه در سراسر بخش غربي شهرستان به طرف كوه سرخ امتداد يافته، از آب و هواي ييلاقي بهره‌مند است. از ميان پوشش گياهي اين ناحيه مي‌توان به "كنگر"، "كتيرا"، "گون"، "پيچك صحرايي"، "لاله" و "گوش بره" اشاره كرد. محصولات كشاورزي و باغي اين شهرستان عبارت‌اند ازگندم، جو، زعفران، چغندر قند، پنبه، جاليز، حبوبات، انگور، سيب، پسته، انار و بادام . جاجيم بافي، گليم بافي، ابريشم كشي، قالي بافي، فرت بافي از جمله صنايع دستي اين شهرستان محسوب مي‌شود. شهرستان تربت حيدريه بيش از 160 اثر تاريخي دارد كه مهمترين آنها كه در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است و برخي از آنها عبارت‌اند از: "مزار قطب الدين حيدر"، "رباط طبسي"، "رباط گلشن"، "حمام حاجي رئيس"، "آب انبار شير چهار سوق"، "ركني الدين شاه سنجان"، "مسجد جامع رشتخوار"، شهر باستاني "جيزد".
بُرزين مهر نام يكي از آتشكده‌ها در زمان ساسانيان بود. دردوره ساساني ايرانيان سه آتشگاه بزرگ و برجسته داشتند. از آتش‌هايي كه در اين آتشگاه‌ها نگهداري مي‌شد يكي بُرزين مهر به معناي آتش عشق والا و ويژه برزيگران بود كه در نزديكي سبزوار در خراسان جاي داشت. اين آتشكده در بستر رودخانه ريوند و بين روستاهاي مهر و ريوند است. اين آتشكده در دامنه‌هاي كوه سفيد مهر واقع شده است.