دسته
آرشیو
آمار وبلاگ
تعداد بازدید : 567165
تعداد نوشته ها : 612
تعداد نظرات : 10

Rss
طراح قالب
وحيد اسدي

سفالگري و سراميك سازي: 

خاك رس كه ماده اوليه كوزه گري است تقريباً در هر كشوري و در هر منطقه اي يافت مي شود. و وقتي كه بشر اوليه زندگي شكاري خود را تبديل به دامداري و كشاورزي كرد كوزه هاي سفالينه نيز به وجود آمد.سفالگري در مازندران نيز از رشته هاي بسيار رايج است. خاك رس در منطقه بسيار يافت مي شود و به دليل در دسترس بودن خاك رس، اين از رشته هاي رايج استان مي باشد. مهمترين مراكز سفالگري استان مازندران عبارتند از كلاگر محله جويبار در 19 كيلومتري قائم شهر، چالوس، تنكابن و برخي از روستاهاي بابل و آمل.

كنده كاري روي چوب: 

در استان مازندران به دليل شرايط جوي و محيطي و وجود جنگل هاي فراوان توليد صنايع و هنرهاي چوبي بسيار رايج است. از جمله اشياي كنده كاري شده، پيمانه و ظرف شير، قاشق شربت خوري، صندوق تخته شطرنج يا تخته نرد و قندان و مجسمه هاي حيوانات است. 
چوبهايي كه براي اين رشته هنري استفاده مي شود چوبهايي هستند كه داراي سطح صاف و مناسبي مي باشند مثل چوب گردو، فوفل، راش انار سرخ، انار زرد و افرا. اما براي كارهاي ظريفتر از چوب گلابي استفاده مي شود. 
ايجاد نقشهاي برجسته از جمله فنون معمول است، و آن را منبت مي نامند.يكي ديگر از روشهايي كه زياد به كار برده مي شود و با برجسته كاري تركيب مي شود، مشبك است. يكي از فعاليتهاي منبت كاران در گذشته ساختن قالبهاي مشبك در و پنجره بود، كه گاهي اوقات فضاي بين گره ها با شيشه رنگي پر مي شد، اين گره ها را قامه مي ناميدند.

دستبافي (نساجي سنتي) 

امروزه دستبافي به صورت تهيه و توليد انواع پارچه ها و برخي زيراندازها جاجيم، جاجيمچه، روتختي، روميزي، روسري، لباسهاي محلي، ملحفه و شمد و ... . در بسياري از مناطق روستايي و برخي نقاط شهري استان مازندران مرسوم است. راميان در استان مازندران نيز يكي از مراكز مهم پارچه هاي ابريشمي محسوب مي شود. بعضي از دستبافان از دستگاههاي ساده بافندگي نظير دستگاههاي "دووردي" و "چهاروردي" استفاده مي نمايند و برخي از آنها دستگاههاي ژاكارد دستي، تك فاز و سه فاز را نيز به تدريج جايگزين دستگاههاي قديمي نموده اند.

قالي كلاردشت: 

قالي كلاردشت، فرشي است كه در منطقه مازندران و حتي در ايران، بسيار ناشناخته است و حتي بين تجار و بافندگان نيز نا آشنا است. اين قالي در بازار داخل بطور كل خريدار بسيار اندكي دارد و تنها گروهي از صادر كنندگان قالي اقدام به صادرات آن به كشورهاي اروپايي مي نمايند. 
معروفترين قالي كلاردشت در روستاي مكارود استان بافته مي شود. قالي كلاردشت جزء قاليهاي درشت با فت مي باشد كه به قالي خرسك نيز معروف است. نقوش قالي كلاردشت عمدتاً ذهني و بدون نقشه هستند. در نقشهاي قالي كلاردشت گويي طبيعت زيبا و در عين حال سخت كوهستاني متجلي مي شود. 
نقش "مل چفته" در حاشيه گليم هرسين دقيقاً در حاشيه نقش متن يك قالي قديمي كلاردشت مشاهده مي شود. از ديگر نقوش قالي در كلاردشت مي توان به نقش جنگلي، صندوقي، رودباركي، مجمه اي، گل سيني، عينكي، چخماقي، رسولي، شمله، خركي، شكري، سيخ كبابي و مزلقان اشاره كرد. 
گلهايي كه در متن فرش كلاردشت استفاده مي كنند، عبارتند از: 
رسين گل (كه به آن" طناب رسن" مي گويند)، شاخ نر، چنگ گربه، گل كلوچه، حلوا قجل( كه يك نوع حلوا با كره محلي و عسل درست مي شود)، نقشه گوزن، گنجشك، مسير كاه گل، شانه هيري، گل تركمن، گل لاري، گل شاه عباسي، پيل مل يا پول گردن، ماهي گل، گل چخماق، لوله پنجه، پيچ پيچي، پمپال، گل سيني، ميش دندان، گل پياله، پتو گل، كريم خاني، چهارواز، چنار، گل شيدي، پل بز(بز بدون شاخ) و بز چلچله اي(بز شاخ دار)

صنايع دستي


از صنايع دستي موجود در استان مازندران مي توان به قالي بافي، گليم بافي، جاجيمچه بافي، بافت گليچه، چوقا، شمد و ملحفه، سوزن دوزي، رنگرزي و چاپ سنتي سفالگري و سراميك سازي، فرآورده هاي پوست و چرم، هنرهاي مرتبط با فلز، هنرهاي مرتبط با چوب، حصير بافي، طراحي سنتي و نگارگري، صحافي و جلد سازي سنتي، صنايع دستي دريايي عروسك سازي اشاره كرد. 
قالي بافي و گليم بافي از رشته هاي اصلي و اساسي مازندران نيست ولي در استان بافته مي شود. در شرايطي كه فرش در بعضي مناطق حرف اول براي ابراز وجود دارد تنها شهرت خود را در مازندران به ساير رشته ها واگذار كرده است و نقشه هايي كه درمازندران بافته مي شود مربوط به ساير مناطق است.

چند نمونه از غذاهاي محلي مازندران 



آغوز مسما:
خورشتي كه از گردو، مرغ، ترشي انار درست مي شود. 

ته چين :
برنج همراه با گوشت 

ترش ترشو: 
برنج را همراه با حبوبات ، ترشي آلوچه، مانند آش درست مي كنند.

دوپتي: 
دوغ را به حبوبات پخته شده و سير داغ اضافه مي كنند. 

اسپناساك: 
اسفناج پخته همراه دانه انار، عدس، سير داغ ، رب گوجهو اب انار نارنج 

آش كدو: 
برنج پخته، كدوي پخته و له شده كه اب زرشك و شكر به آن اضافه شده است. 

نازخاتون: 
بادمجان كبابي و له شده كه به آن آبغوره ريحان، جعفري وسير كوبيده اضافه مي شود. 

اسفناج مرجي: 
شامل اسفناج پخته، عدس سير، و انار ترش است.

كهي انار :
كدوي پخته همراه باقلا و عدس پخته شده با گردوي ساييده ودانه انار، كه سير داغ به آنها اضافه شده و مخلوط آن را همراه پلو مي خورند.

قليه:
عدس، باقلا، اسفناج سرخ شده، گوشت، گردو و ساييده شده را با هم مخلوط مي كنند و دانه انار را در آخر اضافه مي كنند موقع خوردن سير داغ روي غذا مي ريزند.

خورشت آلو : 
مرغ پخته همراه دانه انار، آلو سرخ شده و پياز داغ .



انواع نان و شيريني

آغوزنون: 
آرد گندم، شير، تخم مرغ و شكر رابا هم مخلوط نموده سپس لاي خمير را گردو مي گذارند.

پشت زيك : 
شكر يا قند را در يك قاشق آب حل مرده روي اجاق ميگذارند بعد از قاشق روغن ومقداري كنجد به آن اضافه كرده مايه را در سيني مي ريزند و به اندازه دلخواه برش مي دهند. 

پيس گندله : 
اين شيريني شامل گردوي ساييده شكر قرمز و يا شيره خرمالو و آرد برنج سرخ شده و كنجد است.

رشته به رشته: 
برنج را خيسانده آرد مي كنند و بااب خمير مي كنند. روي تشت كمي زرده تخم مرغ و كره مي مالند و خمير را رويتشت به شكل رشته مي ريزند بعد سرخ مي كنند روي رشته به رشته پودر قند و هل كوبيده مي ريزند. نون قندي دله دكرده نون، آب دندون، نسري، كوناك و تون سرنون از ديگر شيريني هاي مازندراني است. 

تهيه شكر قرمز به روش سنتي : 
در چند دهه گذشته به منظور تهيه شكر قرمز كشت گياه نيشكر در مناطق جلگه اي استان مازندران رواج داشته است. براي گرفتن شيره نيشكر وتبديل آن به شكر قرمز از وسيله اي چوبي به نام كليا كه به ابتكار اهالي محل تمامي از چوب ساخته شده استفاده مي شود. به اين منظور سرپناهي به ابعاد تقريبي 5*15 متر مربع با مصالح سنتي موجود در محل كه بيشتر از ني و چوب بود برپا ميشد و در وسط اين سرپناه كليا قرار مي گرفت.اين وسيله چوبي بانيروي محركه حيواناتي مانند گاو يا اسب به دور محوري حركت دوراني داشته و در حين چرخش قطعات كوچك ساقه نيشكر در محلي به نام كليادار فشرده شده و شيره نيشكر بر اثر فشار وارد شده به ساقه نيشكر ، به وسيله لوله چوبي به نام سله به داخل ظرف چوبي به نام نوكا مي ريخت و با جوشانيدن شيره نيشكر در ديگ هاي مخصوص پس از طي مراحلي شكر قرمز جهت مصارف غذايي توليد مي شد.

انواع شربت: 
بهار نارنج، آلبالو، انار.

انواع ترشي: 
بادمجان ترشي، سير تري، هفت بيجار، ترشي يارمسي. 

انواع مربا: 
مرباي به، مرباي آلبالو، مرباي سيب، مرباي پرتقال ، مرباي انجير، مرباي هويچ ، مرباي بالهنگ

استان مازندران
در روستاهاي مازندران در شب چهار شنبه سوري، علاوه بر كشتي گرفتن و اسپند دودكردن، انواع آشها پخته مي شود از جمله "آش هفت ترشي" كه از هفت نوع سبزي و هفت نوع ترشي و هفت نوع حبوبات در آن استفاده مي شود و نيز "گزنه آش " كه يكي از سبزي هاي مصرفي در آن، گزنه است. اعتقاد براين است كه خوردن اين آش بسياري از بيماريها و كسالتها را از بين مي برد.

X