دسته
آرشیو
آمار وبلاگ
تعداد بازدید : 566738
تعداد نوشته ها : 612
تعداد نظرات : 10

Rss
طراح قالب
وحيد اسدي

قمصر بهشتي در دل كوير ايران

 

موقعيت جغرافيايي قمصر

قمصر شهري است در دامنه هاي كوهستاني جنوب كاشان كه در فاصله 25 كيلومتري از اين شهر قرار گرفته است اين خطه در فاصله 160 كيلومتري از شهر اصفهان واقع شده و از لحاط موقعيت جغرافيايي 51 درجه و 26 دقيقه طول شرقي و 33 درجه و 45 دقيقه عرض شمالي قرار گرفته است.

شهر قمصر با ارتفاع متوسط 1900 متر از سطح دريا همچون دشتي سبز در امتداد دره هاي كم شيب كوه هاي بخش مركزي ايران تنيده شده و در تقسيمات كشوري از جمله توابع شهرستان كاشان در استان اصفهان محسوب مي شود.

اين شهر به وسيله بزرگراهي به طول 15 كيلومتر به اتوبان سراسري شمال – جنوب (تهران – قم – كاشان – اصفهان – شيراز – بندر عباس) متصل مي شود كه اين امر يكي از مهمترين شاخصهاي رشد و ترقي اين شهر بوده است.

قمسر همچون مرواريدي است كه در دامان كوههاي مرتفع مركزي ايران قرار گرفته است. كوههاي مهم اطراف قمصر عبارتند از : كواشك – كوه سم – كوه اسبي – كوه ميدان و كوه قبله كه به مانند چتري قمصر را در ميان گرفته اند. با توجه به وضعيت كويري كاشان و خشكي پايدار هواي اين منطقه رطوبت هواي قمصر امتياز ويژه اي است كه با توجه به اقليم سرد و برفگير منطقه از يكسو در متعادل سازي درجه حرارت هوا بسيار موثر بوده و از سوي ديگر در تابستان منشا طراوت دل انگيز و اعتدال هواي مناطق اطراف است

ناهمواري ها، آب و هواي كوهستاني و ريزش هاي جوي نسبتا زياد و همچنين تبخير و حرارت اندك ، اعتدال بي نظيري را براي اين شهر به ارمغان آورده است.

باغ شهر قمصر شهري است كه همچون ستاره اي در دامان كوههاي بخش مركزي ايران نور افشاني مي كند. كوهستان هاي پيرامون اين شهر مانند حصاري برگرد شهر حلقه زده و با گسترش سايه سار پايدار خود از طراوت گلستان هاي شهر در برابر آفتاب كوير حراست مي كند.

در مجموع شهر قمصر در بهار مانند قطعه اي از بهشت است با شروع بهار طبيعت و شكفتن گل هاي درختان شهر پيراهني رنگارنگ از شكوفه هاي گل بر تن مي كند و سپس با شروع برداشت گل و مراسم گلابگيري جاذبه هاي بي بديل قمصر دو چندان مي شود و مردمان مهمان نواز اين شهر با آغوشي باز به استقبال خيل ميليوني مشتاقان طبيعت زيبا و گلاب ناب قمصر مي روند.

بخش قمصر شمال روستاهاي قهرود ، جوينان ، قزاآن، كامو، حسين آباد و مسلم آباد مي باشد كه هر يك با طبيعت زيبا و سحرانگيز خود بهشتي را براي تمامي كساني پديد آورده اند كه به شوق تماشاي گل محمدي و گلاب قمصر و استفاده از جاذبه هاي ديدني اين منطقه به سوي قمصر رهسپار مي شوند.

گل محمدي، تحفه قمصر

براي انواع گل رز در فارسي غير از سه نام گل سرخ يا گل محمدي يا گل چاي اسم ديگري در دست نيست البته اين نام براي تنوع گسترده گونه هاي مختلف آن كافي نيست زيرا تاكنون بيش از 20 هزار گونه گل رز شناخته شده است. اين گل گذشته از آنكه سردسته تيره مهمي از گياهان است از منظر ساختمان رنگ عطر و گل كامل ترين نوع بوده و تاكنون هيچ يك از جنس ها و نژادهاي متنوع گياهان در تنوع و تكامل به پاي اين گل نرسيده است .

در اين ميان گونه هاي گل سرخ اقسام مختلف آن براساس نژاد به هفت دسته گل سرخ فرانسه نسترن گل چاي گل سرخ با گل هاي متعدد گل سرخ مينياتور گل سرخ بنگال و گل سرخ ايران تقسيم مي شود.

در بين گونه هاي متنوع رزها و گل سرخ ها گل سرخ ايران يا گل محمدي گونه مختص كشور ايران است و بطور كلي در منابع مختلف و طبق نظر كارشناسان زيست گياهي گونه مذكور از ابتدا در ايران پرورش يافته و از اين كشور به ديگر نقاط جهان پخش شده است .

مرغوب ترين گل و گلاب جهان در قمصر توليد مي شود

گل محمدي اگر چه در شرايط اقليمي و طبيعي متفاوتي مي رويد اما براي دست يافتن به نتايج مطلوب تر و به دست آوردن حداكثر اسانس اين گياه بايد در محيط طبيعي و جغرافيايي ويژه اي پرورش يابد.

اين گل در مناطقي كه ارتفاع آن بالا و هواي آن سرد باشد بهتر رشد مي كند و به طور كلي آب و هواي سرد و نيمه خشك در زمستان و معتدل و خشك در تابستان بهترين محيط اقليمي براي پرورش اين گل است. گل محمدي از حيث درجه حرارت در دماي 15 تا 21 درجه بهترين رشد را دارد و چنانچه اختلاف درجه حرارت هوا بين شب و روز و به خصوص در انتهاي شب، 5 تا 10 درجه باشد اسانس بيشتري در گل ايجاد خواهد شد.

لطف باري تعالي بر اين قرار گرفته كه طبيعت شهر قمصر به گونه اي باشد كه تمامي شرايط لازم براي رشد گل محمدي به بهترين نحو در اين منطقه مهيا شده و گل سرخ آن خوشبوترين و پر اسانس ترين گل سرخ كشور شود از اين رو قمصر را پايتخت گل و گلاب ايران مي نامند.

در متون تاريخي نيز عمدتا از شهر قمصر به عنوان خاستگاه گل و گلاب ياد شده است جالب آنكه در يكي از اين منابع تاريخي اين چنين ذكر شده است كه درعصر ملكشاه سلجوقي نماينده يكي از اتابكان روم شرقي از دامنه  هاي كوه اسبي قمصر مقداري گل سرخ خودرو با خود به شهر دمشق كه آن روزها(داماسكوس) خوانده مي شد، برده و اين گل در آنجا بريا اولين بار پرورش داده مي شود دليل اين ادعا آن است كه در حال حاضر در فرهنگ لاتين و در زبان انگليسي نام (داماسك رز) يا (رز دامسنا) به گل سرخ ايران اطلاق مي شود.

چرا گلاب قمصر نمونه است ؟

تقطير و توليد عرقيات در ايران قدمتي بس طولاني دارد صنعت گلاب گيري در ايران به شكل سنتي در تمام دوره هاي زماني گذشته رواج داشته و حتي صنايع جنبي آن نظير مسگري، شيشه سازي و وسايل بسته بندي گلاب نيز در كنار صنعت گلابگيري رواج داشته است.

اما به كارگيري دستگاههاي متعدد گلابگيري در قمصر بيانگر تلاشي جديد در اين صنعت به منظور توليد محصول گلاب در حجم زياد و با اهداف تجاري است امروزه گلاب قمصر به ميزاني زياد در كشور توليد شده و به كشورهاي جهان صادر مي شود و نبايد از حق گذشت كه اين صنعت جزء صنايعي است كه توانسته جايگاه خود را در عرصه بازار جهاني حفظ نموده و روز به روز بر كميت و كيفيت توليدات خود بيفزايد.

البته توليد گلاب و ساير عرقيات به غير از قمصر در ساير شهرهاي كشور نيز انجام مي شود اما علت تاكيد كارشناسان بر استفاده از گلاب قمصر مرغوبيت فوق العاده گل توليدي قمصر است كه اين به سبب شرايط طبيعي ويژه اي است كه در قمصر حاكم است.

حقيقت آن است كه گل و گلاب قمصر چه در گذشته و چه در امروز بهترين و عالي ترين نوع گل و گلاب بوده و عيار آن با استانداردهاي جهاني منطبق بوده است. بر طبق مطالعات صورت گرفته توسط اساتيد دانشگاه تهران اسانس گل محمدي قمصر و گلاب توليدي آن با بيش از 35 ميلي گرم اسانس در 100 ليتر آب  و يا 350(P.P.M) از لحاظ كيفيت حائز رتبه نخست در سراسر جهان است. از اين رو هر سال كعبه قبله گاه مسلمانان جهان دو بار با گلاب ناب اين شهر شسته مي شود.

 

منبع : روزنامه اصفهان زيبا

 

 

 

 

 

پل تاريخي فلاورجان در معرض خطر تخريب

-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-

پل تاريخي فلاورجان متعلق به دوره ساسانيان تاكنون به ثبت ملي نرسيده است و با توجه به اين كه همچنان محل تردد وسايط نقليه است، در معرض تخريب قرار دارد. ‏

فلاورجان با وسعت 319 كيلومتر مربع در 8كيلومتري جنوب غربي اصفهان و در حاشيه رودخانه زاينده رود واقع است. ‏

به گفته پژوهشگران، در حوالي فلاورجان فعلي قريه‌اي به نام برزان واقع بود كه از طريق مادي كوپان آبياري مي‌شد و بعدها به واسطه پلي كه برروي رودخانه زاينده رود بنا شد آن را ورگان و بعدها ورجان در نهايت فلاورجان ناميدند. ‏هم‌اكنون اين پل در ورودي شهر فلاورجان قرار دارد.

محمدحسين رياحي مسئول پژوهشي مركز اصفهان شناسي و خانه ملل مي‌گويد: پل ورگان كه در دوره ساسانيان ساخته شد در دوره ايلخانيان مورد بازسازي قرار گرفت و هم‌اكنون روزانه صدها خودرو سبك با عبور از اين پل وارد شهر فلاورجان، مي‌شوند. اين اثر تاريخي داراي 140 متر طول، 7/5متر عرض و 18دهنه است كه به دليل بي‌توجهي‌ها و ريختن نخاله‌هاي ساختماني دو دهنه آن مسدود شده است. ‏

گفته مي‌شود؛ تا قبل از سال 1342 عرض اين پل پنج متر بود ولي پس از آن عرض پل افزايش يافته و براي اين امر حجمي به ارتفاع 40سانتي‌متر بتن آرمه در سطح پل پهن كرده‌اند. علاوه بر آن تأسيسات نصب شده به بدنه پل نيز سبب شده تا برچهره اين اثر تاريخي خدشه وارد شود، در حاليكه برخي از اين تأسيسات هيچ عملكردي نيز ندارند. ‏

چند سال پيش پل جديدي (پل توحيد) به موازات پل قديم فلاورجان براي دسترسي به مركز شهرستان ساخته شد ولي مردم فلاورجان همچنان پل قديم را به عنوان آسانترين راه دسترسي به مركز شهرستان انتخاب مي‌كنند و متأسفانه لرزه‌هاي ناشي از عبور خودروها، فرسايش پل تاريخي فلاورجان را تشديد كرده است و شكاف‌هاي متعدد روي پل حكايت از آن دارد. ‏

فرماندار فلاورجان با اشاره به اين كه پل تاريخي فلاورجان آسانترين راه دسترسي مردم كليشاد، سودرجان و جعفر به مركز شهرستان است، اعلام‌كرد: پل تاريخي شهر فلاورجان در حال نابودي است و ممانعت از تردد وسايط نقليه از روي اين اثر تاريخي الزامي است. ‏

مصطفي هاديزاده افزود: در صورتي كه عبور خودروهاي سبك از اين پل ممنوع شود، شهروندان با مشكل مواجه خواهند شد لذا ممنوعيت تردد خودروها مستلزم ساخت پل جديد ديگري در كنار پل قديم است. ‏

وي اضافه كرد: در صورتي كه اعتبار ساخت پل جديد تأمين و عمليات اجرايي آن آغاز شود، از عبور وسايط نقليه از روي اين اثر تاريخي الزامي است. ‏

مصطفي هاديزاده افزود: در صورتي كه عبور خودروهاي سبك از اين پل ممنوع شود، شهروندان با مشكل مواجه خواهند شد لذا ممنوعيت تردد خودورها مستلزم ساخت پل جديد ديگري در كنار پل قديم است.

وي اضافه كرد: در صورتي كه اعتبار ساخت پل جديد تامين و عمليات اجرايي آن آغاز شود، از عبور وسايط نقليه جلوگيري خواهد شد.

شهردار فلاورجان در اين باره گفت: درگذشته پل قديم فلاورجان تنها پل ارتباطي بين مركز استان با زرين شهر بود.

حسن قاسمي يادآور شد: اين پل نقش تعيين كننده‌اي در ساخت كارخانه ذوب‌آهن داشت و تجهيزات اوليه نيروي انساني اين كارخانه از پل ورگان عبور داده مي‌شد.

او افزود: پل تاريخي فلاورجان هنوز به ثبت ملي نرسيده است و مسئولان سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان اصفهان نيز حاضر به ثبت اين اثر تاريخي نيستند.

به گفته شهردار فلاورجان ثبت نشدن پل تاريخي فلاورجان در فهرست آثار ملي كشور موجب شده است تا سودجويان كتيبه‌اي كه به بدنه پل نصب شده بود را به سرقت ببرند.

اما رئيس سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان اصفهان اعلام كرد: اگر اثر تاريخي به ثبت نرسد قرار هم نيست آن اثر تخريب شود، چون در استان اصفهان آثار تاريخي متعددي وجود دارد كه تاكنون فقط حدود 6 هزار اثر در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است. ‏

احمدامين‌پور افزود: اگر مسئولان شهرستان فلاورجان بخواهند پل تاريخي ورگان را به ثبت برسانند بايد هزينه‌هاي آن را تقبل كنند چون اعتباراتي كه به سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان اصفهان اختصاص مي‌دهند براساس رديف بودجه‌هاي مشخص است.

آشنائي با شهرستان خميني شهر و جاذبه هاي گردشگري اين شهرستان

شهرستان خميني شهر در مركز شهر اصفهان و در فاصله 12 كيلومتري شمال غربي اصفهان واقع است اين شهرستان از دو بخش كوهستاني در شمال و منطقه دشت در جنوب در حاشيه رودخانه زاينده رود تشكيل شده است اين شهرستان داراي يك بخش – سه دهستان و 3 مركز شهري و 17 آبادي است كه خميني شهر در مركز آن بعنوان بزرگترين شهر واقع است خميني شهر با ابنيه قديمي طبق شواهد قدمتي برابر اصفهان دارد نام قبلي اين شهرستان سِدِه يا سِدِش برگرفته از كهندژ – ديميل و گاردژ از قلعه هاي مستحكم زمان پادشاهان كياني و ساساني است كه همينك آثار اندكي از آن باقي مانده است كاروانسراي خوشاب – تالار و ديوانخانه سرتيپ اميني سدهي – ايوان گزي ها – تالار ملك زاده و دائي رحيم – دو خانه محمد علي خان و نصرت الله خان در كنار خانه سرتيپ سدهي – خانه مجير اندان – مسجد جامع خوزان – فروشان – كوشك و آقا علي اكبر ورنوسفادران – برجهاي كبوترخانه – اثر جاودانه آتشگاه و همچنين آرامگاه هفت امامزاده سيد نجم الدين – سيد ابراهيم دَروسَيد - سيد ابراهيم باولگان – سيد محسن تيرانچي – سيد ابوالحسن دستگرد – حميده و رشيده خاتون جزين درچه و بالاخره امامزازده سيد محمد بن زيد بن علي بن الحسين ع در دامنه كوهي بلند با همين نام و با چشم انداز بسيار زيبا از جمله جاذبه هاي گردشگري اين شهرستان محسوب مي شوند. شهرستان خميني شهر همچنين از جاذبه هاي طبيعي فراواني همچون قار – رودخانه – چشمه برخوردار بوده و بام سبز و باغ هاي پر شكوفه گلابي اطراف آن از جمله مناظرطبيعي و ديدني اين شهرستان است . 

حمام تاريخي فريدن مربوط به دوره قاجاريه

 

حمام تاريخي روستاي گتر در بخش بوئين مياندشت با 250 سال قدمت كه مربوط به دوره قاجاريه است يكي از آثار منحصر به فرد شهرتان فريدن است كه توجه هر گردشگري را به خود جلب مي كند .

اين حمام با وسعت 200 متر مربع از خشت ، سنگ و نوعي ملات خاص ساخته شده است و باب حمام داراي شيب ملايم است كه داراي ورودي ، رخت كن ، حمام سرد و گرم ، تون و خزينه بوده و تمام فضاها با سقف طاقي مسقف شده است فضاي داخلي حمام ساده و بدون تزئينات است و ستون هاي آن مربعي شكل طراحي شده است.

 

 

 

 

 

    شهرستان چادگان يكي از شهرستان‌هاي استان اصفهان در ايران است.



موقعيت جغرافيايي



موقعيت رياضي

شهرستان چادگان در محدوده‌اي به مختصات ۵۰ درجه و ۱۳ دقيقه تا ۵۰ درجه و ۵۱ دقيقه طول شرقي و ۳۲ درجه و ۳۲ دقيقه تا ۳۲ درجه و ۵۸ دقيقه عرض شمالي واقع شده‌است. بنابراين از طولي معادل ۸/۳۸ دقيقه يا ۹/۵۸ كيلومتر و عرضي معادل ۵۸/۲۵ دقيقه يا ۱/۴۷ كيلومتر برخوردار مي‌باشد.





موقعيت نسبي

مركز شهرستان در فاصله تقريبي ۱۱۵ كيلومتري غرب مركز استان واقع گرديده‌است و با مساحت ۱۲۰۰ كيلومتر مربع از سمت شمال و شرق با شهرستان تيران و كرون، از سمت شمال غرب با شهرستان فريدن، از سمت غرب با شهرستان فريدونشهر و از سمت جنوب با استان چهار محال و بختياري هم مرز مي‌باشد.





موقعيت توپوگرافي

بلندترين و پست ترين نقاط ارتفاعي شهرستان به ترتيب برابر ۳۹۱۵ متر و ۱۹۵۰ متر از سطح دريا مي‌باشد كه بر اين اساس ارتفاع متوسط منطقه ۲۹۳۲ متر محاسبه مي‌شود در صورتيكه تراز سطوح ارتفاعي ، ميانگين ارتفاع شهرستان را بين خطوط تراز ۲۴۰۰ تا ۲۵۰۰ متر نشان مي‌دهد.مهمتريت رشته كوه‌هاي شهرستان در حاشيه شمالي شامل ارتفاعات بزي نو (۲۹۵۲ متر) و دالان كوه (۳۹۱۵ متر) ، در حاشيه جنوب غربي شامل كوه خوربه (۳۰۵۰ متر) و كوه گرگونك (۳۳۰۰ متر) ، در حاشيه غربي شامل كوه سفيد (۳۲۱۳ متر) و كوه تركي (۳۰۸۵ متر) و در حاشيه جنوبي شامل كوه برآفتاب (۳۱۴۵ متر) و كوه شيدا (۲۸۴۰ متر) مي‌باشد.شيب عمومي منطقه دردو جهت، از سمت شمال به جنوب و از سمت غرب به شرق كاهش مي‌يابد.ارتفاع متوسط شهر چادگان ۲۳۱۰ متر محاسبه گرديده‌است.





موقعيت زمين شناسي

شهرستان چادگان بر اساس تقسيمات اشتوكلين كه ايران را به نه واحد ساختماني – رسوبي تقسيم كرده‌است در واحد سنندج – سيرجان قرار گرفته‌است. اين واحد در مرز جنوبي خود چشبيده به زون زاگرس مرتفع و هم روند با آن مي‌باشد و از ديدگاه جغرافيايي ارتفاعات موجود در شهرستان را قسمتي از ارتفاعات زاگرس به حساب آورده و به همين جهت از آن به پيش گوه‌هاي زاگرس ياد مي‌شود. پهنه زمين ساختي شهرستان متنوع بوده و تشكيلات دوران‌هاي مختلف در آن يافت مي‌گردد كه قسمت اعظم آن را آهك ، دولوميت ، شيل و ماسه سنگ‌هاي دوران دوم و رسوبات آبرفتي دوره چهارم تشكيل داده‌است.ساختمان زمين ساختي شهرستان به شكل يك ناوديس به نظر مي‌آيد كه از دو سو ت.سط تاقديس‌هايي احاطه گشته‌است. محور ناوديس و تاقديس‌ها روند شمال غرب به جنوب شرق را حفظ كرده كه مطابق با روند عمومي زون سنندج – سيرجان مي‌باشد. سيستم‌هاي گسلي موجود نقش موثري در عملكرد فرآيندهاي فرسايشي و شكل زايي در منطقه ايف مي‌كند ، همچنين گسل‌ها و شكست‌ها عامل عمده پديده انحلال در سنگ‌هاي سخت آهكي هستند و پديده كارست و انتقال زيرزميني آب در بسياري از نقاط به صورت چشمه‌هاي كارستي تأمين كننده آب منطقه محسوب مي‌گردد.گسل رانده زاگرس كه يكي از طويا ترين و فعال ترين گسل‌هاي كشور قلمداد مي‌شود در منتهي اليه جنوب غربي محدوده شهرستان در نزديكي روستاي كوگانك ، جائيكه رودخانه زاينده رود وارد مرزهاي شهرستان مي‌شود خودنمايي ميكند. همچنين سه خط گسله اصلي ديگر ، هم روند گسله زاگرس و به صورت پوشيده به ترتيب در امتداد روستاي هرمانك ، روستاي علي آباد و محل سد زاينده رود پهنه شهرستان را در مي‌نوردد.





موقعيت اقليمي

ميانگين حداقل دماي ماهيانه : ۱/۴ – درجه سانتي گراد (دي ماه)ميانگين حداكثر دماي ماهيانه : ۴/۲۲ درجه سانتي گراد (تير ماه)ميانگين حداقل دماي ساليانه : ۶۵/۱ درجه سانتي گرادميانگين حداكثر دماي ساليانه : ۹/۱۷ درجه سانتي گرادميانگين دماي ساليانه : ۸/۹ درجه سانتي گراد ميانگين بارش ساليانه : ۳/۳۲۴ ميلي مترميانگين رطوبت نسبي ساليانه : ۳/۴۸ درصدتعداد روزهاي يخبندان در سال : ۱۵۲ روزميانگين تبخير ساليانه : ۱۶۰۶ ميلي مترفشار بخار آب اشباع جو : ۱۱/۱۲ ميلي بارفشار بخار آب واقعي جو : ۱۴/۵ ميلي بارتوان تابش جو منطقه : ۸۸۲۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰ وات بر متر مربع ضرايب اقليمي :- ضريب اقليمي كوپن : اقليم مرطوب- ضريب اقليمي سليلنينوف : استپ معمولي- ضريب رطوبتي ايوانف : بياباني - شاخص اقليمي تورنت وايت : ميكرو ترمال (سرد)- ضريب اقليمي گورزينسكي : بري شديد- اقليم نماي آمبرژه : نيمه خشك سرد نهايت اينكه اقليم منطقه بين شاخص‌هاي اقليمي معتدل تا سرد خشك در نوسان مي‌باشد.





موقعيت هيدرولوژيك

براساس تقسيمات باكر سرزمين ايران به شش حوضه منطقه‌اي تقسيم گرديده كه بزرگترين آن حوضه آبي ايران مركزي است. حوضه مركزي خود به هفت زير حوضه از جمله حوضه آبي باتلاق گاوخوني به مساحت ۱۰۲۴۶۲ كيلومتر مربع تفكيك شده ، كه اين حوضه، خود جند حوضه كوچكتر مانند حوضه آبي زاينده رود به مساحت ۲۷۵۷۰ كيلومتر مربع را شامل مي‌شود. حوضه آبي شهرستان چادگان يكي از زير حوضه‌هاي زاينده رود محسوب مي‌گردد.



زاينده رود يا زند رود به طور طبيعي از جبهه شمال شرقي زردكوه بختياري در پاي كوه كاركنان واقع در چهلگرد سرچشمه مي‌گيرد و در طول مسير ۳۶۰ كيلومتري خود تا مصب ، شعب كوچك و بزرگ بيشماري به آن مي‌ريزد. هر چه از سرچشمه به طرف مصب يعني باتلاق گاوخوني پيش مي‌رويم از مقدار آب وارده و تعداد شعب كاسته مي‌گردد تا جائيكه بعد از رسيدن به محل سد زاينده رود در ۸۰ كيلومتري شمال شرق سرچشمه، شعب دائمي آن قطع مي‌شود. اجمالا مناطق اصلي تأمين كننده آب زاينده رود دهستان‌هاي شوراب ، تنگ گزي ، چنارود و گرچمبو بوده و شعب آب زري ، خوش آب ، كوهرنگ (تونل اول و دوم و سوم) ، آب چم در ، چشمه ديمه ، آب خوربه ، آب كوگانك ، آب خرسانك و رود اورگان تأمين كنندگان آب زاينده رود محسوب مي‌گردند. حجم آورد ساليانه اين رودخانه به طور متوسط بيش از ۱۴۵۰ ميليون متر مكعب مي‌باشد.



رودخانه پلاسجان يا اسكندري زهكش نيمي از شهرستان فريدن است كه از سه شعبه دامنه ، دهق و نهر خلج تشكيل يافته كه در حوالي روستاي سواران به هم مي‌پيوندند و نهايتا در نزديكي روستاي علي آباد (قلعه شاهرخ) در منتهي اليه غرب درياچه سد زاينده رود به رودخانه زاينده رود ملحق مي‌شود.



پراكندگي جمعيت

جمعيت شهرستان چادگان مطابق با سرشماري نفوس سال ۱۳۷۵ برابر ۴۰۲۷۸ مي‌باشد. بر اين اساس : جمعيت شهر چادگان ۷۲۰۷ نفر كه ۳۶۶۷ نفر مرد و ۳۵۴۰ نفر آن زن مي‌باشد. جمعيت شهر رزوه ۵۶۷۳ نفر كه ۲۸۴۳ نفر مرد و ۲۸۳۰ نفر آن زن مي‌باشد. جمعيت روستايي ۲۷۳۹۸ نفر كه ۱۳۳۶۵ نفر مرد و ۱۴۰۳۳ نفر آن زن مي‌باشد. جمعيت دهستان كبوترسرخ ۲۳۴۹۲ نفر مي‌باشد.جمعيت دهستان كاوه آهنگر ۵۵۷۱ نفر مي‌باشد. جمعيت دهستان چنارود شمالي ۷۸۴۸ نفر مي‌باشد.جمعيت دهستان چنارود جنوبي ۳۳۶۷ نفر مي‌باشد. جمعيت عشايري شهرستان ۴۶۴۴ نفر كه تعداد ۲۲۹۶ نفر مرد و تعداد ۲۳۴۸ نفر آن زن مي‌باشد.




تاريخ تأسيس اولين دبستان در شهر مباركه

در سال 1305 هجري شمسي اولين دبستان در مباركه تأسيس و مورد بهره برداري قرار گرفته است. در اين باره در سالنامه گنجينه زاينده رود چنين آمده است:

«... اولين قدم مفيدي كه در راه اشاعه فرهنگ اين حوزه برداشته شد در سال 1305 بود كه دبستان برزگران مباركه افتتاح و ... از اين تاريخ به مرور مدارس ديگري نيز در دهات مختلف اين حوزه به همت اهالي تأسيس يافت.»

دبستان برزگران مباركه بيست و هفتمين مدرسه در سطح استان اصفهان بوده و روي تابلوي اوليه آن نمره 27 قيد گرديده بوده است. لازم به ذكر است كه در سطح شهرستان مباركه، اولين دبستاني كه افتتاح گرديده در روستاي قهنويه و به سال 1301 هجري شمسي بوده است. همچنين سال تأسيس نمايندگي فرهنگ (آموزش و پرورش) در شهر مباركه 1325 هـ .ش. بوده است.

مرحوم مقدس فاني در ارتباط با جشن افتتاح دبستان برزگران مباركه سروده اي دارد كه ابياتي از آن چنين است.

«سپاس حمد خداوندگار فرد مبين كه شد مباركه امروز رشك عليين
ز يمن مقدم خاصان و سروران عظام شده است قريه ما رشك روم و غيرت چين
بروي ما در علم و ادب گشود و زدود  غبار زنگ و كدورت ز قلبهاي حزين
مگر كه باد صبا مي وزد ز طرف جنان و يا كه نكهت مشك آيد از بهشت برين
و يا نسيم ز فرهنگ آيدم بمشام كه شد دماغ خرد زان نسيم عطرآگين
... سزد بساير لنجان كند مباركه فخر بر آنكه شد بمعارف نخست راه گزين
در او چو پرچم علم و ادب بپا گرديد گذشت صيت جلالش ز قصر قسطنطين
مرا هميشه بدل از خداي هر دو جهان نبود هيچ دگر آرزو بغير از اين
كه در مباركه يكباب مدرسه مفتوح شود براي فقيران مفلس مسكين ...»



تاريخ تأسيس اولين دبيرستان در مباركه

در سال 1329 هجري شمسي اولين دبيرستان در مباركه افتتاح و مورد بهره برداري قرار گرفته است. در سالنامه گنجينه زاينده رود در اين باره آمده است:

«... اين دبيرستان در سال 37 (هجري شمسي) از طرف اداره فرهنگ شهرستان اصفهان به نام فاضل نامگذاري شد.»

لازم به ذكر است كه بعد از انقلاب اسلامي سال 1357 هـ . ش. دبيرستان فاضل مباركه به دبيرستان امام خميني تغيير نام يافته است. 

شهرهاي تاريخي جهان بعضاً به واسطه زمينه هاي تاريخي فرهنگي مشتركي كه دارند، سعي در حفظ و حراست از آنها داشته و در اين راستا نسبت به ايجاد يك رابطه غير متمركز از طريق انعقاد قراردادي موسوم به خواهرخواندگي اقدام نموده و سعي مي كنند با اعزام گروههاي كارشناسي از تجربيات يكديگر استفاده نمايند.

شهر اصفهان نيز به عنوان اولين قدم در اين زمينه با شهر تاريخي شيان از جمهوري خلق چين رابطه خواهرخواندگي برقرار و پس از آن يادداشت تفاهم ديگري با شهر كوالالامپور در كشور مالزي منعقد كرد.

براساس قرارداد خواهر خواندگي اين شهرها در زمينه هاي مختلف فرهنگي، اجتماعي، عمراني و ... با يكديگر همكاري مي كنند. شهر اصفهان نيز تاكنون پذيراي هيات هاي زيادي از شهرهاي خواهرخوانده اش بوده است كه حاصل اين ديدارها تحولات به وجود آمده در اين شهر تاريخي است.

هم اكنون اصفهان با 7 شهر ديگر قرارداد خواهرخواندگي دارد كه عبارتند از:

بارسلونا- اسپانيا،     فلورانس- ايتاليا،     سن پيترزبورگ - روسيه،      ياش - روماني     كوالالامپور - مالزي

فرايبورگ- آلمان،      ايروان - ارمنستان،      هاوانا – كوبا،      كويت – كويت      شيان- چين و لاهور پاكستان

بر اساس قرارداد خواهرخواندگي كه در زمينه هاي مختلف فرهنگي - اجتماعي - عمراني و ... منعقد ميشود. شهرهاي مذكور پذيراي هيئتهاي زيادي بوده اند. حاصل اين ديدارها، تحولات بوجود آمده در اين شهر تاريخي است.

 

 

پرچم كشور

تاريخ عقد خواهرخواندگي

نام كشور

نام شهر

 

17 ارديبهشت 1368

چين

شيان

 

2 تير 1376

مالزي

كوالالامپور

 

6 آبان 1376

آلمان

فرايبورگ

 

22 شهريور 1377

ايتاليا

فلورانس

 

20 ارديبهشت 1378

روماني

ياش

 

24 دي 1378

اسپانيا

بارسلون

 

8 ارديبهشت 1379

ارمنستان

ايروان

 

30 خرداد 1379

كوِيت

كويت

 

18 اسفند 1379

كوبا

هاوانا

 

1 مرداد 1383

پاكستان

لاهور

 

20 آبان  1383

روسيه

سن پِترزبورگ


موقعيت جغرافيايي مباركه

مباركه از نظر تقسيمات كشوري از شهرهاي استان اصفهان و در فاصله 50 كيلومتري جنوب غربي شهر اصفهان قرار دارد. در گذشته اين منطقه، بخشي از لنجان محسوب مي شده است.

«مباركه در عرض جغرافيايي 31 درجه و 4 دقيقه و در طول جغرافيايي 52 درجه و 47 دقيقه و ارتفاع 2050 متر از سطح دريا قرار گرفته است ....».

تاريخ بناي مباركه و وجه تسميه آن

در مورد بناي مباركه و اينكه اين شهر چند سال قدمت دارد، نگارنده، اطلاعات دقيقي بدست نياورده است. با توجه به مطالعات انجام شده، در منابع تاريخي و جغرافيايي و بخصوص منابع دوره صفويه و بعد از آن كمتر از اين شهر سخن رفته است و منابعي هم كه احياناً به آن پرداخته اند، به تاريخ بنا و سابقه ايجاد شهر اشاره اي نداشته اند. در سالنامه اي كه در سال 1339 شمسي از طرف اداره فرهنگ لنجان عليا (مباركه) منتشر گرديده درباره تاريخ بناي مباركه، بدون استناد و ذكر منبعي چنين آمده است :

«بناي اين قصبه در عهد شاه عباس شروع شده و از بانوان صفويه مريم بيگم عمه شاه عباس در آبادي آن كوشيده و ديگر از بانوان نيز در تعمير آن ذي مدخل بوده اند و آثاري از آنها در آنجا باقي است و در ابتدا نام آن «امين آباد» بوده «مبارك» نام غلام مريم بيگم زوجه احمد خان گيلاني چون مأمور آبادي بانوي خود گرديد استخاره از قرآن نمود آيه (من شاطي الواد الايمن في البققه المباكه) آمد از اين روي «مباركه» نام نهاده شد.

در سالنامه مذكور به نقل از كتاب دانشوران (اصفهان) تأليف مرحوم حاج سيد محمد علي مباركه اي، ضمن معرفي يكي از رجال مباركه، اشاره به سلطه افغانها بر اصفهان در اواخر صفويه و شهادت مير عبدالباقي يكي از مجتهدين و مدرسين مدرسه چهارباغ و پراكنده شدن فرزندان وي به اطراف نموده و آورده است كه يكي از فرزندان مير عبدالباقي در مباركه لنجان متوقف شده و در زمان استيلاي افغان خفا مي زيسته و در زمان نادر ظاهر شده و در آنجا به ارشاد خلايق پرداخته و به اقامه نماز جمعه قيام فرموده در آخر به عتبات عاليات مشرف شده و در آنجا وفات يافته و سال وفاتش را در حدود هزار و صد و چهل هجري قمري ذكر نموده است.

با توجه به مطالب فوق، چنين استنباط مي گردد كه : مباركه و يا امين آباد (نام قبلي مباركه) حداقل در اواخر دوره صفويه وجود داشته است.

اكنون كه در فراز و نشيب تاريخ سير و سفري هر چند كوتاه داشتيم، به شهرمان باز مي گرديم و در پاي صحبت آقاي حاج بابا احمدپور كه 96 بهار عمر خود را در مباركه گذرانده اند مي نشينيم و نظر ايشان را جويا مي شويم. ايشان را عقيده بر آنست كه :

«مباركه در گذشته امين آباد نام داشته و داراي قلعه هايي بوده و روبروي قلعه سليمان آباد (قلعه پايين مباركه) قرار داشته و در مجاورت آن قلعه هاي مشهور ديگري وجود داشته كه عبارتند از قلعه صفي آباد، قعه ابراهيم آباد، قلعه شاهزاده، قلعه جنت آباد، قلعه باقرآباد، قلعه علي آباد، قلعه نقي آباد، قلعه كمال آباد و مزرعه نصير آباد»

اعتقاد ايشان بر اين است كه

«اين قلعه ها بعد از سلطه افغانها بر اصفهان، بر اثر هجوم آنان تخريب گشته و فقط قلعه سليمان آباد باقي مانده كه داراي برج و باروي محكمي بوده و امكان حمله افغانها به آن وجود نداشته است.»

درباره نام شهر «مباركه» آقاي حاج بابا احمد پور چنين بيان مي كنند كه:

«تا زمان حمله افغانها (حدود سالهاي انقراض سلسله صفويه) نام «مباركه» بر اين محل اطلاق نمي شده، بلكه «امين آباد» نام داشته كه بعدها با توسعه شهر به سمت شمال و گسترش آن، مباركه ناميده شده است.»

وي مي گويد :

«در حوالي قلعه هاي ياد شده و در مقابل شهر جديد مجلسي، شهري به نام «لي لا» وجود داشته كه بسيار معروف بوده و در گذشته تخريب شده است. چشمه اي به نام چشمه «لي لا» در آنجا وجود دارد كه مشهور است.»

درباره وجه تسميه مباركه برخي معتمدين محلي معتقدند كه:

«مباركه در ابتدا در مجاورت محلي كه آبگير و بركه مانند بوده ايجاد شده و «مل بركه» گفته شده است يعني در مجاورت بركه و بعدها تبديل به مباركه شده است.

درباره هجوم نيروهاي يكي از خوانين بختياري به نام چراغعلي خان به مباركه آقاي حاج بابا احمد پور مي گويد :

«نيروهاي چراغعلي خان بختياري در اصفهان با نيروهاي روسي مواجه گرديده و در سال 1334 هجري قمري به مباركه حمله مي كنند و از طريق قنات شيخ آباد وارد مباركه شده و تا نيمه شب اموال نيمي از سكنه مباركه را غارت كرده به سمت بختياري عزيمت مي كنند»

حاج بابا در ادامه چنين بيان مي كنند كه :

«شخصي به نام سيد حسين در روستاي قهنويه تدريس مي كرده و در تاريخ هجوم نيروهاي چراغعلي خان به مباركه اين ابيات را سروده است:

شخصي از لر شد فراري ز اصفهان از نهيب روسيان نابكار

در شب نوروز و عيد مسلمين اينچنين وقعه به مردم شد دچار

گر تو تاريخش ز من خواهي شنو بد هزار و يصد و سي و چهار

مرحوم استاد علي اكبر دهخدا در لغت نامه، به نقل از جلد دهم فرهنگ جغرافيايي ايران درباره مباركه چنين نوشته است:

«مباركه دهي از دهستان اشيان است كه در بخش فلاورجان شهرستان اصفهان واقع است و 6288 تن سكنه دارد.

مرحوم مقدس فاني مباركه اي در ديوان قصايد خود سروده اي در تاريخ خريداري نمودن دهكده مباركه توسط سردار محتشم غلامحسين خان بختياري آورده كه ابيات پاياني آنچنين است :

... تاريخ سال بيع و شرامباركه پرسيد از فقير يكي شخص محترم

گفتم كه از (مقدس) فاني سؤال كن تا بر تو آشكار نمايد بلا نعم

پرسيد از او مباركه امروز مال كيست ؟ آني جواب داد ز سردار محتشم

بر اساس نتايج آمارگيري سال 1370 شمسي جمعيت كل شهرستان مباركه 110126 تن بوده كه از اين تعداد 39046 تن در مناطق شهري و 71080 تن در مناطق روستايي سكونت داشته اند.

تاريخ بناي مباركه و وجه تسميه آن

در مورد بناي مباركه و اينكه اين شهر چند سال قدمت دارد، نگارنده، اطلاعات دقيقي بدست نياورده است. با توجه به مطالعات انجام شده، در منابع تاريخي و جغرافيايي و بخصوص منابع دوره صفويه و بعد از آن كمتر از اين شهر سخن رفته است و منابعي هم كه احياناً به آن پرداخته اند، به تاريخ بنا و سابقه ايجاد شهر اشاره اي نداشته اند. در سالنامه اي كه در سال 1339 شمسي از طرف اداره فرهنگ لنجان عليا (مباركه) منتشر گرديده درباره تاريخ بناي مباركه، بدون استناد و ذكر منبعي چنين آمده است :

«بناي اين قصبه در عهد شاه عباس شروع شده و از بانوان صفويه مريم بيگم عمه شاه عباس در آبادي آن كوشيده و ديگر از بانوان نيز در تعمير آن ذي مدخل بوده اند و آثاري از آنها در آنجا باقي است و در ابتدا نام آن «امين آباد» بوده «مبارك» نام غلام مريم بيگم زوجه احمد خان گيلاني چون مأمور آبادي بانوي خود گرديد استخاره از قرآن نمود آيه (من شاطي الواد الايمن في البققه المباكه) آمد از اين روي «مباركه» نام نهاده شد.

در سالنامه مذكور به نقل از كتاب دانشوران (اصفهان) تأليف مرحوم حاج سيد محمد علي مباركه اي، ضمن معرفي يكي از رجال مباركه، اشاره به سلطه افغانها بر اصفهان در اواخر صفويه و شهادت مير عبدالباقي يكي از مجتهدين و مدرسين مدرسه چهارباغ و پراكنده شدن فرزندان وي به اطراف نموده و آورده است كه يكي از فرزندان مير عبدالباقي در مباركه لنجان متوقف شده و در زمان استيلاي افغان خفا مي زيسته و در زمان نادر ظاهر شده و در آنجا به ارشاد خلايق پرداخته و به اقامه نماز جمعه قيام فرموده در آخر به عتبات عاليات مشرف شده و در آنجا وفات يافته و سال وفاتش را در حدود هزار و صد و چهل هجري قمري ذكر نموده است.

با توجه به مطالب فوق، چنين استنباط مي گردد كه : مباركه و يا امين آباد (نام قبلي مباركه) حداقل در اواخر دوره صفويه وجود داشته است.

اكنون كه در فراز و نشيب تاريخ سير و سفري هر چند كوتاه داشتيم، به شهرمان باز مي گرديم و در پاي صحبت آقاي حاج بابا احمدپور كه 96 بهار عمر خود را در مباركه گذرانده اند مي نشينيم و نظر ايشان را جويا مي شويم. ايشان را عقيده بر آنست كه :

«مباركه در گذشته امين آباد نام داشته و داراي قلعه هايي بوده و روبروي قلعه سليمان آباد (قلعه پايين مباركه) قرار داشته و در مجاورت آن قلعه هاي مشهور ديگري وجود داشته كه عبارتند از قلعه صفي آباد، قعه ابراهيم آباد، قلعه شاهزاده، قلعه جنت آباد، قلعه باقرآباد، قلعه علي آباد، قلعه نقي آباد، قلعه كمال آباد و مزرعه نصير آباد»

اعتقاد ايشان بر اين است كه

«اين قلعه ها بعد از سلطه افغانها بر اصفهان، بر اثر هجوم آنان تخريب گشته و فقط قلعه سليمان آباد باقي مانده كه داراي برج و باروي محكمي بوده و امكان حمله افغانها به آن وجود نداشته است.»

درباره نام شهر «مباركه» آقاي حاج بابا احمد پور چنين بيان مي كنند كه:

«تا زمان حمله افغانها (حدود سالهاي انقراض سلسله صفويه) نام «مباركه» بر اين محل اطلاق نمي شده، بلكه «امين آباد» نام داشته كه بعدها با توسعه شهر به سمت شمال و گسترش آن، مباركه ناميده شده است.»

وي مي گويد :

«در حوالي قلعه هاي ياد شده و در مقابل شهر جديد مجلسي، شهري به نام «لي لا» وجود داشته كه بسيار معروف بوده و در گذشته تخريب شده است. چشمه اي به نام چشمه «لي لا» در آنجا وجود دارد كه مشهور است.»

درباره وجه تسميه مباركه برخي معتمدين محلي معتقدند كه:

«مباركه در ابتدا در مجاورت محلي كه آبگير و بركه مانند بوده ايجاد شده و «مل بركه» گفته شده است يعني در مجاورت بركه و بعدها تبديل به مباركه شده است.

درباره هجوم نيروهاي يكي از خوانين بختياري به نام چراغعلي خان به مباركه آقاي حاج بابا احمد پور مي گويد :

«نيروهاي چراغعلي خان بختياري در اصفهان با نيروهاي روسي مواجه گرديده و در سال 1334 هجري قمري به مباركه حمله مي كنند و از طريق قنات شيخ آباد وارد مباركه شده و تا نيمه شب اموال نيمي از سكنه مباركه را غارت كرده به سمت بختياري عزيمت مي كنند»

حاج بابا در ادامه چنين بيان مي كنند كه :

«شخصي به نام سيد حسين در روستاي قهنويه تدريس مي كرده و در تاريخ هجوم نيروهاي چراغعلي خان به مباركه اين ابيات را سروده است:

شخصي از لر شد فراري ز اصفهان از نهيب روسيان نابكار

در شب نوروز و عيد مسلمين اينچنين وقعه به مردم شد دچار

گر تو تاريخش ز من خواهي شنو بد هزار و يصد و سي و چهار

مرحوم استاد علي اكبر دهخدا در لغت نامه، به نقل از جلد دهم فرهنگ جغرافيايي ايران درباره مباركه چنين نوشته است:

«مباركه دهي از دهستان اشيان است كه در بخش فلاورجان شهرستان اصفهان واقع است و 6288 تن سكنه دارد.

مرحوم مقدس فاني مباركه اي در ديوان قصايد خود سروده اي در تاريخ خريداري نمودن دهكده مباركه توسط سردار محتشم غلامحسين خان بختياري آورده كه ابيات پاياني آنچنين است :

... تاريخ سال بيع و شرامباركه پرسيد از فقير يكي شخص محترم

گفتم كه از (مقدس) فاني سؤال كن تا بر تو آشكار نمايد بلا نعم

پرسيد از او مباركه امروز مال كيست ؟ آني جواب داد ز سردار محتشم

بر اساس نتايج آمارگيري سال 1370 شمسي جمعيت كل شهرستان مباركه 110126 تن بوده كه از اين تعداد 39046 تن در مناطق شهري و 71080 تن در مناطق روستايي سكونت داشته اند.

قديمي ترين محلات شهر مباركه

قديمي ترين محلات شهر مباركه به ترتيب زير بوده است :

«1- محله مختاريها 2- محله حيدآباديها 3- محله حاجي ها 4- قلعه سليمان (آباد) 5- قلعه نو 6- محله رسي ها 7- محله كوچه دهنو 8- محله پشت باغ كاهگلي و محلات اقماري قهنويه (كهنو)- دهنو-محمديه –شيخ آباد و سرارود»

قناتهاي مهم و حياتي مباركه

قنات ميراث تاريخ ما و ثمره زحمات طاقت فرساي نسلهاي گذشته است. نوشته اند :

قناتهاي مهم و حياتي مباركه شامل : قنات شيخ آباد، قنات دهنو، ابراهيم آباد، نصيرآباد، كميل، معطل آباد، دشتچي، جنت آباد، علي آباد، نقي آباد، تقي آباد (سجاديه)، محمدآباد و قنات «قلعه حكيم» بود است.

علل ارتباطي توسعه شهر مباركه در گذشته :

معتمدين محلي مي گويند «از آنجايي كه مباركه بر سر راه قديمي چهار محال بختياري قرار داشته، در زمانهاي گذشته قشون دولتي براي سركوبي خوانين بختياري از اين شهر عبور مي كرده اند و از طرفي اين شهر استراحتگاه و محل بارانداز كاروانهايي بوده كه به مقصد چهارمحال بختياري در حركت بوده اند.

همچنين افرادي از قلعه پايين مباركه (محله اي قديمي در جنوب شهر) بوسيله شتر به چهارمحال بختياري و بخشهايي از كهگيلويه و بوير احمد عزيمت و از آنجا به مقصد مباركه و اصفهان زغال حمل مي نموده اند».

مسجد جامع مباركه

از قرون اوليه هجري به بعد، در ايران، مركز هر شهري مسجد جامع و بازار بوده است. نظر معتمدين محل بر آن است كه :

«مسجد جامع مباركه، قديمي و در حدود هفتاد سال پيش تعمير گرديده كه امروزه نيز، مقداري توسعه يافته و گنبد آن قديمي بوده است. سر در ضلع جنوبي اين مسجد داراي گچ بري ها از بين رفته است. در زمانهاي گذشته نيز در اين مسجد نماز جمعه اقامه مي گرديده است. كوچه اي به نام كوچه مسجد جامع، در ضلع جنوبي اين مسجد واقع گرديده است.»

بازار مباركه

معتمدين محلي مي گويند: «بازار مباركه قديمي و جهت آن از ابتدا تا به امروز شرقي غربي بوده است. عرض خيابان بازار در زمانهاي گذشته حداكثر چهار متر بوده و پشت بام مغازه هاي آن تا قبل از سال 1340 هجري شمسي بصورت طاق و چشمه اي بوده است. اين بازار هيچگاه سرپوشيده نبوده است. اصنافي كه در زمانهاي گذشته در بازار مباركه فعاليت داشته اند عمدتاً به مشاغل نانوايي، بقالي، عطاري، آهنگري، چاقوسازي و مسگري اشتغال داشته اند. 

پارك ملي كلاه قاضي

پارك ملي كلاه قاضي در جنوب اصفهان و تقريباً در 36 كيلومتري اين شهر واقع است. جاده مهم اصفهان ـ شيراز از كناره شمالي و غربي اين پارك ميگذرد. در اين منطقه رشتهكوههايي به موازات هم وجود دارند كه جهت آنها شمال غربي و جنوب شرقي است. اين منطقه از جانب شرق تحت تأثير كوير و از غرب متأثر از رشتهكوههاي زاگرس است. ارتفاعات شمال غربي را شاهكوه مينامند، در جهت جنوب شرق دو رشته كوه موازي هم كشيده شدهاند در نقاط مختلف رشته شمالي شيدان يا ورپشت و قارنه را داريم و رشته جنوبي كلاه قاضي نام دارد. اين خود نام خود را از دو ارتفاع سنگي گرفته كه هر دو روي تختيهاي فوقاني اين كوه كه از دو طرف با شيبهاي تند سنگي به دشت ختم ميشود و به صورت دو برج سنگي بزرگ سر برافراشتهاند. آن كه بزرگتر است و 2534 متر ارتفاع دارد و از اصفهان و تمام جهات ديده ميشود و به كلاه بزرگ معروف است و ارتفاع كلاه كوچك 2331 متر است و فقط از سركوه ديده ميشود. ارتفاعات نامبرده و تمامي دشتهاي اطراف يكي از بهترين زيستگاههاي وحوش اين ناحيه از ايران است. وجود اكوسيستم خوب و زيستگاه قابل توجه باعث شده سازمان حفاظت محيط زيست اين منطقه را به نام پارك ملي كلاهقاضي قرق اعلام نمايد. پارك ملي كلاه قاضي بين 15، 32 و 31، 32 عرض شمالي از مدار استوا و 45،51 و 15،52 طول شرقي از نصفالنهار گرينويچ در 36 كيلومتري جنوب شهر اصفهان قرار گيرد.

X